De ontboezemingen van prof. Y. LupardiDe laatste tijd is onze medewerker Professor Y. Lupardi nogal productief geweest. Niet alles wat hij voor ons opschreef hebben we in het tijdschrift kunnen plaatsen. Vandaar deze toevoeging aan de site van de Stichting ST.
Oordelen onlineHet Duitse Hooggerechtshof heeft alle vonnissen vanaf 1997 als HTML-pages op het net gezet. Om te zorgen dat de teksten 'waar' zijn in de zin van de wet worden de pages voorzien van een authentificering. Dat gaat met het welbekende PGP crytografiesysteem. De digitale ondertekening is als commentaar in de html-tekst opgenomen. Geef je de tekst door dan kan iemand anders altijd nog checken op veranderingen. Voor mensen men Windows is ook iets bedacht. Die kunnen zich veilig wanen met het SSL. Opvragen gaat dan met https:// in plaats van het gebruikelijke http:// en al de binnenkomende data is dan beschermt tegen meelezen en dergelijke. In ons land zijn er een paar gerechtshoven die zaken op het internet zetten maar een consequent beleid bij onze overheid is ver te zoeken. WEB-oorlog?Ik vertelde de vorige keer over de internet oorlog tussen Taiwan en China. Nu moet ik vertellen over een oorlog veel dichter bij huis. Nou oorlog, laten we gewoon spreken van een burenruzie in de achtertuin. Alle niet-gratis providers zitten hem te knijpen vanwege al die andere providers 'die het gratis doen'. Je zal maar sinds kort bij PI zitten. Heb je beloofd een jaar bij ze te blijven en heb je een jaar vooruitbetaald. Gaat het tarief omlaag. Restitutie van je 'teveel' betaalde nu zit er niet in. Je voelt je genept. Anders pakt xs4all het aan. Zij stellen in de reclame gewoon: gratis kan niet. Alleen de zon schijnt gratis. En ter illustratie halen ze een stukje aan uit de algemeen voorwaarden van zo'n gratis provider. Daarin staat dat je adres en alle andere gegevens gebruikt gaan worden voor reclame, colportatie e.d. Nu dreigen al die andere gratis providers met juridische stappen maar in welke richting en waartegen blijft vraag. Ze willen niet in een verdomhoekje geplaatst worden zo blijkt uit de woorden van een gratis provider: 'uit onderzoek blijkt dat 75 procent van de mensen geen verschil merkt tussen gratis of niet-gratis aanbieders'. Maar ja, dat komt pas later als ze het doelwit worden van gerichte reclamecampagnes. Of wannneer ze tien keer moeten inbellen om 1 keer verbinding te krijgen. AfluisterenHet Euro-parlement heeft ingestemd met het grensoverschrijdende afluisteren van telefoon, fax, e-mail enz. De groene partijen en links hebben heftig geprotesteerd maar dat heeft niet geholpen. Het was net of het een kleine technische update was van bestaande wetgeving, maar dat is fout. Wil justitie je communicatie afluisteren dan kunnen ze dat prima: microfoons in huis, verdekt opgestelde bewakingscamera's, en afluisteren van telefoon en GSM. Maar voor de overheid is het lastig. De nieuwe wet maakt het gewoon makkelijk voor de overheid: degene die de telecommunicatiefaciliteiten verzorgt moet alles kant-en-klaar aanbieden. Neem b.v je Internet provider. Die moet nu alle e-mail van een bewaakt persoon onderscheppen en copiëren, bijhouden welke www-pages opgevraagd worden, welke veranderingen in de home-page worden aangebracht, wat er wordt ingetypt in velden van homepages, wat en met wie er ICQ gedaan wordt, wat er gepraat wordt via IRC, wat er binnenkomt aan messages van newsgroups (a.u.b. pornoplaatjes op papier uitprinten), wat er aan files wordt gedownload enz. Een enorm werk dus voor je provider maar heel arbeidsbesparend voor de overheid. De waan van het momentHet verhaal van een goede vriend van me die van baan veranderde was zo vreemd nog niet. Jaren lang had hij bij een middelgrote firma een plezierige baan als IT-er en had daar de opbouw van een Unix-netwerk meegemaakt. Toen de managers besloten dat de weg naar de toekomst lag in het aanschaffen van servers met Microsoft software erop, leek het hem tijd worden om van baan te veranderen. Nu heeft hij een betere baan (Microsoft-vrij) en meer loon. Ik moest hieraan terugdenken toen ik een redactioneel las in het Duitse C't tijdschrift. In dagboekvorm worden de belevenissen van en IT-er weergegeven. Hoe hij begin 1997 een server met netwerk in elkaar knutselde met behulp van het toen nog onbekende Linux en de Apache-software. De boel functioneerde maar helaas zei de directeur: als leidend bedrijf moeten we compatibel blijven met Microsoft. Dus dat moet anders. Gelukkig vergat de baas om er verder over door te zeuren, dus het netwerk bleef gewoon functioneren onder Linux. Tot eind 1998. Toen de baas terug kwam uit de USA met de vraag 'hebben wij Linux want dat is stabieler dan Windows en we kunnen daarmee veel geld besparen!' En dat hadden ze dus al jaren. De baas blij want 'te sterke afhankelijkheid van een software-monopolie is nergens goed voor'. Crypto-exportHet is al jaren een doorn in het oog van Amerikaanse frima's dat ze alleen software mogen exporteren die gebruik maakt van 40-bit sleutels. Het gevolg dat elders in de wereld goede zaken worden gedaan met crypto-software van goede kwaliteit. (wereldwijd in 1998 voor 3,2 miljard dollar en in 2003 voor 8,3 miljard dollar) Ook de USA regering is gaan beseffen dat het standpunt van 'altijd kunnen decoderen van berichten' niet meer vol te houden is. Er komt een nieuwe regeling. Er komen een paar landen op een zwarte lijst (u weet wel, Libye, Irak, Noord Korea e.d.) waaraan niet geleverd mag worden. Ook moet er gedocumenteerd worden wat aan wie verkocht wordt en moet men een vergunning hebben. In dit laatste zit het venijn: de Amerikaanse overheid kan producenten van cryptografische software zo ertoe brengen om achterdeurtjes in te bouwen. Voor buitenlandse overheden blijven dus Amerikaanse firma's om die reden niet te vertrouwen. I-payIn Nederland hebben de gezamenlijke banken het initiatief genomen om met iets veiligs te komen voor het betalen via het internet. Natuurlijk garanderen ze niets over de betrouwbaarheid van uw zakenpartner. Sinds vorig jaar bestaat de Internetbetaalstructuur I-Pay via het internationaal erkende Secure Electronic Transaction (SET) veiligheidsprotocol. Nu bestond I-Pay al veel langer en het is een van de vele mogelijkheden waarmee je via Internet kan betalen. Doe je een beetje veel e-commerce dan heb je al gauw zo'n 20 verschillende betaalprogramma's nodig met ieder een eigen wachtwoord enz. Kies maar tussen E-cash, I-Pay, Cyberbucks, CyberCoins. Q-pass, Millicent, ClickCharge, SSl enz. enz. Voor u wordt het kopen in ieder geval bij Nederlandse winkels (en die alleen!) zo geldtechnisch gezien zo veilig mogelijk. U hebt zelfs geen creditcard nodig per se: zelfs de giropas heeft een logo 'Maestro' erop en dat is voldoende. Wilt u dus geld als water gaan verdienen: neem kontakt met uw bank op en zij helpen u verder om het internet commercieel uit te baten. Om te zien wie er aan de winkel-kant mee doen is !(xlink [www.i-pay.com] [http://www.i-pay.com]) te raadplegen. Die lijst stemt niet hoopvol. De clou is natuurlijk wel: de bank zit tussen al die betalingen en pikt zo zijn graantje mee vanwege de dienstverlening. Groot eet kleinFilosofisch gezien heb ik de reclame van de Staatsloterij altijd adembenemend gevonden. Een grote vis die op het punt staat om een kleine vis op te slokken die op zijn beurt weer op het punt staat om een kleinere vis te eten enz. (opm. red.: In 1975 heeft Dr B. Al hieraan zijn laatste 'vrije' stelling bij zijn proefschrift gewijd.) De sanering van de Internetproviders is zo verlopen dat de grote de andere grote hebben opgegeten en dat de kleintjes nog vrolijk rondzwemmen. De grote providers zijn inmiddels in buitenlandse handen behalve wat KPN Telecom bijeen heeft gesprokkeld. Om een paar namen te noemen: Planet, Xs4all, Euronet. De bekende bArt is via de ABN-bank verkocht aan Vianet (Amerikaans). Een nieuwkomer op de markt is Sonera uit Finland. Die heeft MultiWeb in Noordholland opgekocht. Die was van een groepje locale kabelmaatschappijtjes. Internet wordt via de kabel gedaan en zo kan men tegen KPN gaan concurreren die het Internet bijna uitsluitend via de telefoon bij de mensen thuis brengt. In Finland is Sonera een bekende: ze stonden aan de wieg van de verschrikkelijke populariteit van de GSM-telefoon in Finland en leveren daar nu als standaard draadloze e-mailverbindingen. Zo'n 80 procent van de aansluitingen is nu in handen van een handje vol bedrijven. De kleintjes blijven bestaan omdat ze zich op deelmarkten richten: voor een beetje meer geld betere verbindingen, meer service e.d.) of verzorging en onderhoud van websites voor bedrijven. Andere kleine providers springen in het gat bij de kabelmaatschappijen: die willen via de TV-kabel Internet aanbieden en zoeken deskundigheid. Maar zolang het merendeel van de mensen via de telefoon moeten inbellen tegen telefoontarieven van vele guldens per uur met een baudrate van 32 Kbit zit een echte revolutie er nog niet aan te komen. GoudkoortsAls een groep mensen in onzekerheid verkeert over hoe de belangrijke zaken in hun wereld de volgende dag er zullen uitzien, dan worden ze ontvankelijk voor geruchten. Denk maar eens terug aan de tijd dat Atari Corp. met berichten kwam. Hoe blij waren we niet met de 'blitter chip' waar we zo lang op moesten wachten maar die toch een dode mus bleek te zijn. Gelukkig kwam daarna nog de Falcon. Mijn oog viel op een raar bericht in de krant. In Pakistan is de situatie vanwege generaals nogal onzeker. Daar begon een gerucht dat in de 2-roepies muntjes die het laatste jaar geslagen waren echt goud zit. Er begon een ware jacht op die muntjes die 50 maal hun echte waarde opbrachten op het hoogtepunt van de gekte. En als iedereen nu maar blijft volhouden dat muntjes van die serie 100 roepies waard zijn dan is er economisch gezien niets verkeerd: de waarde van geld berust in theorie op het vertrouwen dat de mensen erin hebben. Internet ramp-bestendigToen het Internet in de USA voor het eerst van de grond kwam zat men met een probleem: de militairen moesten enthousiast gemaakt worden. Dat is gelukt toen die erop gewezen werden dat zo'n netwerk atoombom-zeker was: ook al worden grote delen uitgeschakeld dan nog kan de rest verder functioneren. Dat leek de generaals wel wat en zo kwamen onderzoeksgelden e.d. vrij. Het is zeker niet zo dat bij de ontwikkeling men dacht aan de militaire voordelen van een netwerkstructuur. In die tijd waren het mainframe computers die aan het net hingen en die gingen geregeld (universiteiten zijn een proeftuintje) plat of waren een hele dag per week buiten werking vanwege onderhoud. Daarmee werd bij de opzet van het internet rekening gehouden. Deze zomer teisterde een orkaan (Floyd) de oostkust van de USA waar erg veel servers en aanverwante staan vanwaar verbindingen naar Europa gaan. Er ging het nodige kapot door wind, water en stroomuitval. Aan de oostkust vielen delen van het Internet uit maar dat was een zuiver lokaal gebeuren. Erger was de uitval van de onderzeese kabelverbindingen en het wegwaaien van een paar antenneschotels voor satellietverbindingen. Het gevolg was dat Amerikanse servers vanuit Europa moeilijk bereikbaar werden. Het verkeer wordt omgeleid via Azie en Brazilie maar er kwamen opstoppingen. Zoals verwacht viel 'het internet' niet uit. Alles bleef functioneren maar het ging alleen wat trager. RAM-busHet zit Intel niet erg mee met de intruductie van de RAM-bus geheugen architectuur. Om te beginnen willen de meeste fabrikanten van geheugenchips en motherboards er niet aan meewerken en gokken die op een verbetering van de huidige geheugenmodules van het SDRAM 100 MHz type. Het probleem voor de fabrikanten van boards is: zijn moeten maar zien hoe ze die RAM-bus foutloos construeren. Door het ontbreken van meet- een testapparatuur (de klok loopt op 800 MHz) is het en 'trial-and-error' proces. Op de tot nu toe werkend gekregen boards zie je dan ook dat de RAM-bus verbindingen vreemd kronkelen en 'onnodige' bochten vertonen. Ook is de breedte van de sporen op de printplaat wisselend. Wat er allemaal op wijst dat het synchroon lopen bij 800 MHz geen envoudige zaak is. Als uitsmijter bericht Intel nu dat ze de introductie van de RAM- bus geheugenchips zal uitstellen. Ondertussen heeft men wel gemeten aan die paar werkende motherboards die er zijn om te zien of het echt veel verschil maakt: de Ram-bus of een opgevoerd 133 MHz SDRAM systeempje. Voor alle normale computerfuncties waarbij veel random access plaatsvindt is het de spreekwoordelijke lood om oud ijzer. Maar gaan we naar video toe dan wordt het plaatje anders. De RAM-bus is nl. wel sneller als het gaat om het lezen uit opeenvolgende geheugenadressen. Of het een goede gok is om toekomstige PC's standaard met RAM-bus uit te rusten is twijfelachtig: hoe belangrijk gaat video worden de komende jaren? Willen mensen wel DVD-disks met speelfilms erop op hun computerscherm aanschouwen? Of kopen ze toch maar een simpel te bedienen consumenten apparaat dat weergeeft via de TV? Eind 1999 was de prijs van een RAM-bus module van 128 Mb maar liefst 2800 gulden. Ter vergelijking: en PC-100 module van dezelfde capaciteit kost 400 gulden. RAM-bus kan uit kostenoverwegingen nooit een grote markt aanspreken. Flex-professorFlex-werken is heel erg in op het moment in management kringen. Iedereen moet flexibel ingezet worden. Het onderzoeksbureau McKinsey dat normaal bedrijven onderzoekt heeft zijn blik laten vallen op de universiteit. En heeft daar, het is wiedes, weinig flexibiliteit aangetroffen onder het personeel. Vroeger in de middeleeuwen had je universeel inzetbare professoren maar tegenwoordig is iedere professor een specialist in zijn vakgebied. En niemand is zo flexibel dat die elke paar jaar zich kan transformerem tot specialist in een ander vakgebied. Het is dus niet zo gek dat professoren een vaste aanstelling hebben. Volgens McKinsey is het beter om professoren een tijdelijk contract van zo'n 3 jaar te bieden. Ze moeten beloond worden naar prestatie en bij ongeschiktheid worden afgevoerd. Op die manier houd je de goede over en je hebt topuniversiteiten. Het is allemaal stom geklets want onze universiteiten zijn in vergelijking met andere westerse landen absoluut niet slecht. Geen situatie dus om kaf van koren te moeten scheiden. Een andere aanname is ook fout. Professoren doen hun werk niet omdat het goed betaald worden maar omdat ze het leuk werk vinden. Krijg je een situatie van 'continu de prestatie evalueren' dan staat de deur wagenwijd open voor vriendjespolitiek. Ook zal natuurlijk net zoals in het bedrijfsleven er meer fraude komen. Onderzoeken en gegevens worden bij elkaar gefantaseerd als er gebrek aan succes dreigt. Het heeft ook geen zin om naar het goede Amerikaanse voorbeeld te kijken dat nagevolgd zou moeten worden want ook daar is de vaste aanstelling (E. 'tenure') normaal. Server WarAl tijden lang hoor je verkondigen: als je een server nodig hebt, zorg dan dat die met Unix draait, of met Linux, want met Windows NT heb je gezeur. Deze 'urban legend' is nu ook Microsoft ter ore gekomen en prompt kwam het verzoek aan de ontwikkelaars van Linux of zij konden helpen. Want was er mis met hun NT-servers? Die doen het toch prima? En wat doet Linux dan beter? Er zijn bijna geen reacties binnengekomen bij Microsoft waar ze iets aan hadden. En dat is wiedes: waarom zou een Linux liefhebber tijd besteden aan van alles en nog wat om Microsoft wijs te maken? Laten ze bij MS zelf maar een server op poten zetten met Linux en zien hoe dat loopt in vergelijking met hun Windhoos spullen. 85 centDat is het bedrag dat men moet betalen aan KPN voor de gegevens van een telefoongebruiker. Dat is de prijs voor het bedrijfsleven; als je telefonisch informatie vraagt zoals het telefoonnummer van iemand waar u alleen het adres van hebt dan bent u meer geld kwijt. Maar die 85 cent zijn wel te hoog als je een CD-foon wilt gaan maken. Zodoende is er een de facto monopolie van KPN's CD-foon disk. En daar kunnen de toezichthouders NMa en Opta wat aan doen. Die hebben al gesteld dat een prijs van minder dan een cent nog goed betaald is. Het argument van KPN dat het verzamelen een bij de tijd houden van de gegevens ze 25 miljoen per jaar kost doet niet ter zake en wel om twee redenen: dat zijn kosten die ze zo wie zo moeten maken voor eigen gebruik en verder mogen die kosten niet doorberekend worden. De KPN heeft al geroepen dat telefoneren duurder zal moeten worden. Nu ze maar een cent in rekening mogen brengen zullen ze veel meer adressen verkopen. En dat hadden ze kunnen doen voor 85 cent per stuk. Dus hun verlies is... U raad het al, zo kan zelfs mijn kat zich rijk rekenen. De toezichthouder was niet onder de indruk en ging vrolijk door met het opleggen van beperkingen. Zo mag de KPN niet meer uitmaken bij verkoop waarvoor de adressen wel en niet gebruikt mogen worden. Wie weet komt er nu op het Internet toch nog een Nederlands telefoonboek! In Duitsland bestaat het al lang. Maar ook daar is niet alles koek en ei. De Duitse Telekom vraagt vergelijkbare prijzen: 170 miljoen DM voor alle telefoongegevens. Ook daar is het 'Kartelamt' aan de slag gegaan om prijsverlaging af te dwingen. Copyright © Rein Bakhuizen van den Brink Last updated on 7 januari 2000 |