Home Publicaties Publicaties Actueel 72
 

Actueel 71

Het net op

Ook de Stichting ST komt er zo langzamerhand niet meer onderuit om niet op het Internet te zitten. Als u dit leest moet de boel in kannen en kruiken zijn en kan men onze home-page bekijken. Diverse redactiemedewerkers hebben aangeboden om mee te helpen. Wij hebben een provider gezocht die kwa mentaliteit een beetje verwantschap met ons vertoont. Het is dus XS4All geworden. Ons e-mail adres is nu atarist@xs4all.nl en de homepage is te vinden op http://www.xs4all.nl/ atarist/


Postbus

De PTT kondigde aan dat de postbus van de Stichting ST 'vernieuwd' en verbeterd wordt. Dat kost ons geld en ook voor de dienstverlening moet betaald gaan worden. Het bestuur heeft besloten om de postbus op te heffen en voortaan alle post door de postbode bij het secretariaat te laten bezorgen. In de praktijk is dat voor ons best makkelijk want het bespaart de secretaris een hoop geloop. En voor belstukken wordt nu ook echt aangebeld; voorheen werden die gewoon achter de postbus gelegd. Dan moest de secretaris bij het postkantoor aanbellen, wachten, zich legitimeren, identificeren e.d. om het pak mee te kunnen slepen naar ons kantoor. Geen postbus meer bespaart een hoop tijd en het is nog goedkoper ook [f250,- per jaar minder aan kosten]!

WavMaster

Van SoundPool komt het bericht dat ze op veelvuldig verzoek de software 'WavMaster' hebben aangepast aan MagiCMac. Het lukt dus nu om op een PowerPC de aldaar ingebouwde geluidsmogelijkheden te gebruiken. Al met al: audio-files kan je editen en beluisteren. Voor musici die functies zoals Reverse, Fade in/out, Cut, Paste, Copy, Normalize e.d. op geluidssamples willen loslaten staat niets meer in de weg. Meer informatie bij SoundPool, Postfach 1112, D-74373 Zaberfeld Duitsland, tel. (070 46) 9 02 15.

Floating-point

In de vorige aflevering was in de rubriek 'Varia' een uitleg te vinden over het gebruik van floating-point op onze computers. In dat stukje is aangestipt dat het enorm lastig voor programmeurs is als de floating-point functies geen deel uitmaken van het operating systeem. Kort geleden kreeg de Stichting ST een paar oude floating-point kaartjes in handen en tevens kwam Nigel Monson met wat ervaringen over het gebruik van dergelijke kaartjes naar buiten. Ten eerste over het plaatsen van de hardware: onze kaartjes zijn oude Atari-producten die in de Mega-bus van de Mega ST's passen. Wel moet dan nog op het moederboard een jumper gezet worden, W3 als ik het mij goed herinner. Er zijn ook nog wel kaartjes in omloop die afkomstig zijn van Compo. Daar zit dan een 68882 op en een geprogrammeerde PAL 16L8. Als programma's gemaakt zijn met Lattice C en tijdens het compileren is de switch 'Auto MC68881/2' actief geweest, dan lopen (voor wat betreft de floating-point natuurlijk) de resulterende programma's OK, de kaart wordt herkend als die aanwezig is en de juiste machinecodes voor de FP worden gekozen.

Maar de meeste programma's die gemaakt zijn met Pure C of Pure Pascal (en dat zijn er veel) maken er een potje van. Vandaar dat het aanbeveling verdient om de floating-point kaart in de Mega ST te voorzien van een aan/uit-schakelaar. Een handige knutselaar kan dat zonder moeite maken. Een tip: je kan de /CS van de FPU via pullup schakelen.

Softwarefouten

Net zat ik te denken: 'met mijn Atari-computer hoef ik mij geen zorgen te maken over de millenium-bug' of ik zat in de problemen. Bij het starten kies ik altijd met behulp van XBoot de configuratie die ik nodig heb. Ik kan dat iedereen aanraden die een harddisk heeft want alhoewel software vaak prima op zich functioneert, wil de combinatie met andere software wel eens voor veel ellende zorgen. Je moet in de AUTO-folder de volgorde van het opstarten van de diverse programma's goed hebben staan en hetzelfde geldt voor accessoires. Afhankelijk van de taak die ik ga doen kies ik de juiste opstartprogramma's en de juiste accessoires. Ik maakte de denkfout om, toen ik een configuratie koos te denken: 'laat ik maar eventjes die accessoire ook meeladen'. De computer ging daarna met een 'ploink' de reset in, startte weer op, ploinkte weer enz. Ten einde raad moest ik vanaf een floppydisk gaan opstarten, met de hand de harddisk driver laden, drive C heropenen, de accessoire inactiveren en opnieuw beginnen.

Dat accessoires en Auto-folder programma's elkaar verschrikkelijk dwars kunnen zitten is al langer bekend. Dit effect treedt ook op bij multitasking als diverse software gelijktijdig actief is. Na wat gepeins herinnerde ik mij heel wat miskleunen op grotere schaal. Neem nu de laatste start van de Ariane-5 raket. Hij startte prima maar wat later kwam een computer tot de conclusie dat de brandstof op was en werd de aandrijfmoter onterecht te vroeg afgeschakeld. De vorige raket ging direct na de start verkeerd, omdat bij het compileren/linken van de software een foutje was gemaakt waardoor een stukje oude code van de vorige serie raketten (de Ariane 4) in de software was terecht gekomen. Trouwens, in Windows 95 zit nog altijd oude MS-DOS code en ook wordt beweerd dat dat in de nieuwe Windows ook nog het geval is.

Gisteravond op de TV was weer iets te horen over het ruimtestation MIR waar computerproblemen waren. Ook wordt er voordurend gepubliceerd over manco's in de beveiliging van web-browsers. Het ene gat is amper gestopt met een stukje patch-software of een ander probleem duikt ook. Vaak blijkt een reparatie weer andere problemen naar boven te brengen. In het Economisch Tijdschrift stond een artikel waarin gekeken werd naar het economisch verlies bij bedrijven, doordat de harddisk zomaar kapot gaat. Enerzijds is er natuurlijk het verlies van data maar buiten dat: een backup op een nieuwe harddisk zetten kost de nodige manuren. Geachte lezer, wanneer heeft u een backup voor het laatst gemaakt?

Lightshow

In de muziekwereld worden onze computers veel gebruikt. Het is dan ook logisch dat bij nevenactiviteiten ook onze computer wordt ingezet b.v. voor een lichtshow. Wat is een Disco zonder op de maat van de muziek meebewegende en flitsende lichten? Als je de ST inzet, dan heb je wat extra hardware nodig om al die lampjes te schakelen. Maar bij zelfbouw ben je voor een paar honderd gulden klaar en dan heb je 8 lichtkanalen met elk een ohmse last van 300 Watt. Dat is voor kleine zaaltjes ruim voldoende. Bij Jan Riewenherm, Römerstr 3, D-82343 Püking, Duitsland is een bouwbeschrijving te krijgen. Ook heeft die de benodigde software. Binnenkort zal zelfs een uitbreiding mogelijk worden naar 108 kanalen die ieder voor zich dimbaar zijn in 256 stappen.

Disk copy

Je realiseert het je vaak niet, maar wij zijn met onze Atari's gezegend wat betreft de bruikbaarheid van floppydisks. Ik stop een MS-DOS georganiseerde disk in de drive en mijn ST kan hem gewoon lezen. Het is zelfs nog fraaier: ik kan flops formatterenmet 8, 9, 10 en zelfs 11 sectoren in een track en meer dan 80 tracks (bij mijn drive 82) kan ook. Kom daar maar eens om in de MS-DOS en Windows-wereld. Wat je ook probeert, het operatingsysteem van die machines kan alleen maar DD-disks met 9 sectoren en 80 tracks lezen. Dezelfde grap is mogelijk met HD-floppies: ik kan formatteren met 9 tot 21 sectoren per track en de disk blijft voor mijn ST met HD-drive leesbaar en schrijfbaar, dus bruikbaar. Mijn tante in Appelscha zat laatst met een computerachtig probleem. Ze heeft een luxe breimachine gekocht die een 3 1/2 inch floppydisk gebruikt om breipatronen in te voeren. Die disks zijn heel duur en er zijn in de breiclub diverse andere mensen die ook zo'n machine hebben. De vraag was dus: 'zouden die disks niet gecopieerd kunnen worden?'. Ik ben mij niet gaan verdiepen copyrightkwesties; de technische kant interesseert mij meer. Eerst wat voorbereidend denkwerk. De floppydisks zien er gewoon standaard uit. Het is dus aannemelijk dat de floppydrive in de breimachine ook een normale drive is en geen speciaal gemaakt geval want dat is heel duur. Principieel is dus te verwachten dat de disks leesbaar zijn op een ST. In elk geval kon de disk 'normaal' niet gelezen worden door de ST, er was geen bootsector en ook de directory- en FAT-tabellen waren of niet aanwezig of anders georganiseerd. Met een PC zou je nu hopeloos vast zitten, maar met een ST niet. En inderdaad, Acopy in 'protected mode' kon iets op de disk lezen en een copie maken. Maar die copie werkte niet. Kennelijk zit er toch een soort beveiliging op of is de disk 'raar' georganiseerd, b.v. tracks met af en toe een afwijkend aantal sectoren erin. De laatste mogelijkheid die dan bestaat is een 1-op-1 copie te maken met een Blitz-kabel. Die had ik nog en ook een externe floppydrive is in mijn bezit. Dus aansluiten die hardware, draaien die software en, jawel, de copie bleek te werken in de breimachine. Voor de lezers die nog nooit gehoord hebben van de Blitz-kabel: op PD-disk A 386 kan je de software en de bouwaanwijzingen vinden. Wat er gebeurt is heel simpel: alle bitjes die uit de lezende drive komen worden direct zonder tussenkomst van de computer naar de tweede (schrijvende) drive getransporteerd. De enige truc die verder gebruikt moet worden is: die tweede drive moet via aparte aansluitingen bediend worden. Via de printerpoort kan dat door software geregeld worden: commando's zoals 'Motor-On' (om gelijkloop te krijgen tussen beide drives) 'Head Move' en 'Write' kunnen op de juiste momenten gegeven worden. We krijgen zo een echte 1-op-1 copie op bitniveau.

Meten met Falcon

Als je met een computer digitaal geluid kan opnemen en je beschikt ook nog eens over een DSP-chip, dan hoef je het toepassingsgebied niet te beperken tot geluid. In principe kan je gaan meten aan wat voor wisselende spanning er dan ook aan de ingang staat. Wel is het zo dat in de Falcon de analoog werkende (geluids)electronica beperkingen oplegt (lage frequenties komen niet 'door') maar buiten dat kan de Falcon redelijk goedkoop ingezet worden. Met de NFMP-software kan men met de Falcon gaan meten. Voor DM 149,- (in prof-uitvoering) kan men bij Axel Steffens, Postfach 75, D-13015 Berlin, Duitsland de software verkrijgen. Wie weet zal het in dit blad besproken worden.

Penguin

Zelf HTML-pages voor het Internet te maken? Natuurlijk is er weinig op tegen om je te verdiepen in de commando's en hun uitwerking in HTML, maar vaak wil men sneller aan de slag. Met Penguin kan dat. Je kan als het ware aan het handje mee genomen worden tijdens het lay-outen van pagina's. Voor hen is is HomePage Penguin 2.0 pro van Falke Verlag uit Duitsland. De prijs is DM 39,- met handboek. Het lay-outen van pagina's en het toevoegen van afbeeldingen loopt met deze software wat soepeler. Leuk is het ook dat afhankelijk van de taal waarin de ST werkt (bij ons meestal US English) de software zich presenteert in het Frans, Engels, Duits of Zweeds.

Mensen met meer ervaring kunnen in de freestyle-mode alle grollen en grappen van HTML inzetten (zoals digitaal geluid) zonder in een keurslijf gedwongen te worden. Wel moet nog even opgemerkt worden dat een HTML-viewer zoals CAB nodig is om de resultaten te bekijken.

Tekenen

ArtWorx

Alhoewel minder talrijk, zijn er in de loop der tijden heel wat vector-tekenprogramma's op de markt geweest voor onze computers. Maar van de meeste is al jaren niets nieuws meer vernomen. Het is verheugend te horen dat ASH van ArtWorx versie 1.4 heeft uitgebracht voor een prijs van f 179,- te koop bij de ACN te Haarlem. Het pakket is geschikt voor meer technisch georiënteerde tekeningen. Alle te verwachten tekenfuncties zijn in dit programma te vinden, men kan b.v. met objecten werken, en er kan ook in 'lagen' gewerkt worden. Wel valt aan te stippen dat voor het uitdrukken NVDI onontbeerlijk is, maar wie heeft die nog niet? Voor zover wij er oog op hebben is NVDI een van de meest verbreide programma's op de Atari-computers. Voor de meer professionele gebruikers: import en export van Postscript-files is tegen meerkosten (een apart module van f 79,-) mogelijk.

PixArt

De firma Crazy Bits, Pintschstr. 6, D-10249 Berlin, Duitsland leeft nog. Na lang gewacht te hebben is nu versie 4 van het tekenprogramma PixArt klaar gekomen. De nieuwprijs is DM 149,- en er zijn uitgebreide updateregelingen (DM 49,- voor updating vanaf versie 3 b.v.). Zoals de naam al zegt is dit programma pixel georiënteerd. Vandaar dat in deze versie de ondersteuning voor drukgevoelige tekenpennen (met het Wacom-tablet b.v.) beter ondersteund wordt. Verdere verbeteringen betreffen het gebruikersinterface, divererse extra nieuwe functies zoals draaibare uitsneden van ellipsen, veelhoeken en echte kleurenpotloden. Ook het omgaan met teksten is verbeterd want de editor kent nu de meest gebruikte tekstfuncties zoals knippen en plakken.

Atari archief

Bij Jo Vandeweghe is veel Atari software te vinden. Maar tot voor kort was het erg zoeken geblazen. Nu is er een betere catalogus opgezet met een basisindeling in Audio/MIDI, Communication, Emulators, games, graphics, programming, teksteditors en utilities.

Emulatoren

Bij de site van Matthias Jaap kan je diverse emulatoren vinden die op de ST of Falcon werken en dan een andere computer nadoen. Zo is er software te vinden voor Game Boy, Sinclair ZX81, Spectrum, QL, TRS-80 en C64. Er zijn ook unieke dingen te vinden zoals SoftPC en Falcon GcR.

Papyrus 5.5

Van deze luxe tekstbewerker die door veel mensen gebruikt wordt is een nieuwe versie verschenen, 5.5 namelijk. Met de tijd meegaand is nu ook uitwisseling van teksten met Word versie 2.6 en 7 (op de PC) goed mogelijk. Meer nieuwe mogelijkheden die het vermelden waard zijn: 1. tabellen zijn beter bewerkbaar want je kunt kolommen toevoegen, verwijderen, copiëren en wissen. 2. in tabellen kan je de boel alfabetisch laten sorteren 3. meer gegevens over de tekst in de vorm van statistieken die betrekking hebben op de gebruikte letters, woorden, tabellen, beelden en andere layout items. 4. De OLGA-protocollen voor uitwisseling van data met andere applicaties zijn bruikbaar. 5. de stam-pagina's kunnen nu nauwkeuriger beschreven worden. 6. over het algemeen is alles wat sneller geworden. De toezegging dat Papyrus ook voor Windows95 geschikt wordt gemaakt zijn ingelost: als u dit leest moet die versie bij ROM Software, Raschdorffstr. 99, D-13499 Berlin, Duitsland in elk geval te krijgen zijn. De huidige prijs van de Atari-versie is DM 199,- en updating kost tussen de 69 en 99 DM. Volgens de prospectus van deze firma zijn er ook Intelli-View-Correction-Sets voor diverse talen te koop. Zijn er lezers die dit nader kunnen toelichten?

STemulator

Onder bovenstaande naam wordt door Falke Verlag een emulator verkocht die werkt onder Windows 95. Er is een simpele versie voor DM 29,- en een met het achtervoegsel 'Pro' uitgeruste versie voor DM 69,-. In het Duitse ST Computer tijdschrift (ook van Falke Verlag voor de duidelijkheid) was een benchmark te vinden die vergeleek tussen de welbekende Gemulator, tussen TOS2WIN en STemulator. Als het goed is staat het 3D-staafdiagram hierbij afgebeeld. Zoals bij alle emulatoren zijn er onmogelijke zaken. Zo ondersteunt STemulator geen MIDI en DMA-sound b.v. Kijk je wat dieper in het systeem, dan zijn er natuurlijk problemen door de afwezigheid van specifieke chips. Lastig is b.v. de afwezigheid van Timer A en B, waardoor vooral spelletjes werking weigeren.

Een algemeen probleem dat alle emulatoren schijnen te hebben is 'de rechter Shift-toets'. Kennelijk is dat een kwestie van een raar gebrek van PC-DOS die op dit punt geen vast en duidelijk onderscheid maakt tussen links en rechts. Al eerder is vermeld dat door gebrek aan een duidelijke eigenaar het Atari-TOS in de praktijk 'vrij' is. Dat blijkt ook bij deze STEmulator. Er staat een Atari-TOS versie (Duits helaas) op de disk.

Calamus Mac

Sinds Inversmedia Verlag zich is bezig gaan houden met de verkoop van Calamus software lijkt er sprake te zijn van een opleving. Zo is aangekondigd dat er een Calamus SL komt voor op de Mac die alle voordelen van dit DTP-pakket zal blijven bieden: gemakkelijke bediening, WYSIWYG en SoftRIP. Zodra we meer weten zal er over bericht worden.

Multimedia

Kennelijk zijn de productiekosten voor CD-ROM disks sterk gedaald. Uit alle hoeken en gaten duiken CD-ROM's op waar spullen op staan voor de Atari. Zo meldt Falke Verlag dat ze ook de verkoop van Overlay Multimedia, dat afkomstig is van het Berlijnse Overscan, nu via hen verloopt. Het wordt geleverd op een CD-ROM. Het betreft hier een interactief multimedia pakket dat bedoeld is voor het maken van presentaties. Zo kan men afbeeldingen animeren, overgangen op diverse manieren tussen beelden onderling maken, filmpjes (in FLI/FLC-format) en geluid (in de vorm van WAV-files) met elkaar verknopen. De prijs is DM 59,-.

Everest

De shareware teksteditor Everest heeft een update gekregen: versie 3.6 is nu de actuele volgens de maker Oliver Schindt. Alle moderne grollen en grappen worden nu ondersteund zoals SE, VA en OLGA. Ook kan er met afkortingen onder de functietoetsen gewerkt worden (handig voor HTML, TeX en UDO). Belangrijke verbeteringen zijn: 1. de MagiC fileselector wordt ondersteund en zo kan men lange filenamen gebruiken. Verder (best slim om eraan te denken) verschijnt de fileselector in een venster. 2. kan functioneren als een OLGA-server. 3. ook gewone toetsen kunnen van afkorting voorzien worden zoals b.v. het 'œ'-teken dat in HTML geschreven moet worden als &#163.

Te zijner tijd zal de versie in onze PD-bibiotheek geupdated worden.

C't

Vele jaren lang was het Duitse tijdschrift C't ook een bron van informatie over Atari-computers. Die tijden zijn voorbij maar dat blad is nog steeds goed van inhoud. Het is zelfs nu zo dik geworden dat overgegaan is op een twee-wekelijkse uitgave die nog altijd 250 pagina's dik is. En het is gedegen leesvoer dat met kop en schouders uitsteekt boven de massa computerbladen die de tijdschriftenwinkels vervuilen. Bekijk je het assortiment Nederlandse bladen, dan zal je zien dat die zich allemaal richten op de beginnende gebruiker. Er is zo goed als niets voor de gebruiker die wat meer diepgang zoekt en technisch het naadje van de kous wil weten. Daar komt verandering in want C't gaat in een Nederlandse uitgave verschijnen. Dat initiatief is toe te juichen. Welk tijdschrift slaagt erin om b.v. een praktijk- en laboratoriumtest van 21 kleurenscanners in de prijsklasse van 500 gulden of minder te verrichten? Of een test van 17 verschillende 17-inch monitoren?

Milan

Anders dan in ons land wordt er in Frankrijk veel aan de weg getimmerd met de TT-kloon 'Milan'. Zo heeft het Franse tijdschrift ST-Magazine het op zich genomen om als stimulans te fungeren. Het plan is om tijdens de Franse Atari-beurs maar liefst 50.000 exemplaren van hun tijdschrift te laten verspreiden dat als thema heeft: de Milan. Voor de grage kopers: de Milan zal pas begin 1998 in Frankrijk beschikbaar komen. Dat is iets later dan in Duitsland maar dat komt doordat het operatingsysteem en de gereedschappen allemaal in het Frans moeten.

Crow

Het is even wennen aan nieuwe namen maar de luxe opvolger van de Falcon heet 'Crow'. Als je veel aan geluid doet met Cubase Audio of Logic Audio (digitaal geluid dus en MIDI), dan is dit een geschikte machine. Bij MABN te Schiedam (zie de advertentie op de achterkant van dit blad) kunnen ze de in een dubbele hoogte 19 inch rack gebouwde computer voorzien van allerlei extra's zoals grote harddisks, CD ROM, ZIP-drive, CD-recorder enz. Zonder frutsels en franjes is de basisprijs f2200,-.

ZIP-drive

Er is weer een nieuwe toepassingsmogelijkheid voor de ZIP-drive gemeld. Deze verwisselbare harddiskdrive kan via SCSI aan onze computers functioneren. Aan de PC (daar kennen ze SCSI bijna niet) kan je via de printerpoort de drive aansluiten. De allernieuwste drives hebben beide poorten aan de achterkant zitten en schakelen automatisch op de juiste om. Maar de toepassing die hier vermeld wordt is de aansluiting van een ZIP-drive met parallelle poort aan de Atari Portfolio. Bij Stefan Kächele, Mozartstr. 10, D-79331 Teningen Duitsland is een 2,5 Kb grote driver te verkrijgen (voor DM 25,-) die de boel bedient. Normaal kan je onder DOS maar 32 Mb aanspreken maar met behulp van een truc lukt het om de hele 96 Mb grote disks te gebruiken. Er is ook software om de disks te formatteren in partities van 32 Mb.

JAZ-drive

Als opvolger van de succesvolle ZIP-drive (10 miljoen verkochte exemplaren) heeft al enige tijd geleden dezelfde firma (IOmega) een andere verwisselbare harddisk uitgebracht: de JAZ-drive. Op een 3 1/12 inch disk (in cassette) past dan 1 Gb aan data (ZIP 'maar' 96 Mb). Dit jaar komt de JAZ2 op de markt en u raadt het al: er kan 2 Gb op een disk. Bovendien is hij 40 procent sneller dan zijn voorganger. De prijs is niet extreem hoog: 550 dollar voor een inbouwversie met Ultra-SCSI. De prijs van de disks is wel een tegenvaller: 150 dollar per stuk!

ZIP concurrent

De firma Imation heeft bedacht dat als je een alternatief voor de Zip-drive wil maken, het dan een goede zet is als zo'n drive ook alle gewone 3 1/2 inch floppies kan lezen. Dit jaar zullen voor ongeveer 400 gulden de drives verkrijgbaar zijn en wil je naast de gewone floppies ook 'Superdisks' gebruiken, dan kosten die disks 35 gulden per stuk maar daar kan dan wel 120 Mb aan data op. Er komen voor ongeveer 250 gulden ook drives voor inbouw in de PC. Dan hoeft daar geen floppydrive meer in, wat 60 gulden bespaart.

ZIP-disks

Tot voor kort was de enige die ZIP-disks maakte de firma IOmega zelf. Dat was dus lekker verdienen want 10 disks kosten evenveel als een drive. Maar sinds kort komt Nomaï met XHD cartridges op de markt die volledig compatibel zijn. Hoe dat kan is de mensen van IOmega een raadsel en ze zijn dan ook een rechtzaak begonnen wegens aantasting van rechten. Kom je deze half-legale disks tegen, dan mogen ze zeker 30 procent goedkoper zijn dan originele ZIP-disks.

2 in 1

Het programma Two-in-One geeft de mogelijkheid om handig met archieven om te gaan en files in- dan wel uit te pakken. De auteur is gestopt met de verdere ontwikkeling. Vandaar dat er door de maker nu een algemene sleutel is afgegeven om de 'please register' meldingen te onderdrukken. Type daartoe bij de shareware dialoog als antwoord in: Shareware Copy 22D70 en doe een OK. Dit programma is te vinden op PD disk A 629.

Videlity

Ooit is voor ondersteuning van de APEX Alpha Video software de 'Videlity' gemaakt. Met deze software kreeg je meer uit je beeldscherm. Nu is het programma veralgemeniseerd en kan gebruik worden gemaakt van de extra hardwarematige schermverbetering zoals BlowUp en ScreenBlaster die leveren. Ook de Nemesis (een versneller) is bruikbaar in dit verband. Je haalt dan 736 x 544 in high-color op de VGA monitor en je kan gaan tot 768 x 576 op een multisync. Met extra hardware wordt e.e.a. nog meer opgerekt: 1024 x 768 in 256 kleuren moet haalbaar zijn. De prijs in Engeland is œ15. Wie het bij ons kan importeren is niet bekend. Wel zijn de volgende eigenschappen opgegeven:

  1. het instellen gaat via GEM-conforme dialogen
     
  2. iedere Falcon resolutie is apart te beïnvloeden
     
  3. je kan alle Falcon-resoluties veranderen
     
  4. er wordt ook gezorgd dat de beeldverhouding 4:3 kan blijven
     
  5. on-screen kan je H- en V-sync parameters instellen 6. er is een monitor-protect.
     

Electric Cow

In Engeland bestaat de firma 'Electric Cow' die software maakt voor muzikanten. Zo is er 'Snippit', een sample generator die gebruik maakt van DMA-geluid om samples af te spelen. Je kunt gebruik maken van de normale golfvormen zoals blokgolf, sinus, zaagtand en driehoek. Maar het leuke is dat je ook een mono-AVR sample kan gebruiken (tenminste de eerste 20 Kb ervan) die als basis dient voor een eigen wave-table. Het sample wordt geïnterpoleerd op manieren die afhangen van de selectie van de frequenties. Nieuw zijn toegevoegd: de auto-crop en optimize volume gereedschappen. De sample dump routines zijn herbewerkt en kunnen nu ook de Akai S900/950 gebruiken want er vindt dan conversie plaats naar het 12-bits format. Op de Falcon zijn voor het overzicht de waveform draw functies in kleur. Versie 1.2 zal inmiddels uitgekomen zijn en zal beschikken over raw data sampling en AIFF, import van user-wavetables en overlay/mix. De prijs is œ16. Van dezelfde firma komt MIDI Arpeggiator versie 2.1 met een nieuwe pattern-play module. Een track van 64 noten wordt verdeeld in 4 maal 16 patronen. Die 'patterns' kunnen op vele manieren in actie komen. Het grafische deel van de mixer controles is verbeterd kwa uiterlijk en bedienbaarheid. Het programma kan als accessoire worden ingezet. De prijs is œ15. Het adres van Electronic Cow is: 350 Broadwater Crescent, Stevenage, SG2 8EZ Engeland, tel.: 01426-281347.

HDDriver 7.0

Het is geloof ik in deze rubriek al eerder bericht dat versie 7.0 van de HDDriver er is. Het vernuftige stukje software is nu niet alleen maar beperkt tot gebruik voor harddisks. Zonder extra spullen lukt het om behalve SCSI-apparatuur nu ook IDE en de nieuwere EIDE-drives te gebruiken. Maar dit zal waarschijnlijk alleen voor Falconisten belangrijk zijn. In deze tijden vol met IBM-PC's en verwisselbare harddisks is het steeds meer nodig om 'compatibel' te zijn. Er zijn diverse extra gereedschappen (o.a. BIGDOS) om DOS/Windows compatibele disks tot een grootte van 2 Gbyte te gebruiken. Ook het zelf formatteren van verwisselbare harddisks of ZIP-disks op DOS-manier is mogelijk. Voor de vreemde eenden in de bijt zoals ZIP-drive en JAZ-drive zijn de password-beveiligingen bruikbaar gemaakt. Er zijn inmiddels al veel mensen die HDDriver in gebruik hebben. Voor hen geef ik even de update kosten: 3.0 of ouder DM 35,- incl handboek; 5.x naar 7.0 voor DM 20,- en de complete nieuwprijs is DM 60,- (incl verzendkosten). Eurocheques in een brief kunnen als betaalmiddel gebruikt worden bij de maker: Uwe Seimat, Lindenstr. 4, D-76275 Ettlingen, Duitsland.

Intranet

Bij veel gebruikers leeft de wens om diverse computers aan elkaar te koppelen met een echt netwerk. Een oplossing als MidiCom via de Midi-poorten is de meesten te langzaam. Laatst kwam de redactie op de beurs in Neuss nog twee Riebl-kaarten tegen. Die passen in de VME-bus van de TT en geven met wat onofficiële Atari-software een ethernet met 10 Mbits/sec. Het enig vergelijkbare kwa snelheid is het al vele jaren oude BioNET maar daarvan is de hardware onbetaalbaar. Onze Riebl-kaarten kostten maar 100 gulden per stuk. We wisten hier niet beter of er was nog nooit software gemaakt voor de snelle LAN-poorten van de TT (en Falcon). Dat blijkt wel het geval te zijn. OXO Concepts (de makers van Wen.Suite, een alternatief voor de CAB, de WWW-browser) hebben Itos LAN gemaakt (voor ongeveer 400 gulden voor 2 computers). Er wordt een soort local-talk netwerk opgezet met ondersteuning van het TCP/IP protocol. Een andere zeer onverwachte mogelijkheid biedt STiNG, de opvolger van STiK. Die software kan niet alleen telefonisch een Internet verbinding opzetten via een SLIP en PPP maar kan ook functioneren als TCP/IP server. Dus is in principe een Intranet mogelijk. We houden u van de voortgang in deze materie op de hoogte!

Phoenix

Net zoals er erg veel tekstverwerkers beschikbaar zijn, zo is de keus aan databases ook erg groot. Van de meeste hoor je nog maar zelden. Wijzelf gebruiken Astodat nog altijd, omdat die database je heel 'vrij' laat en voldoet aan onze eisen. Andere mensen gebruiken nog het inmiddels ook bejaarde Adimens dat een relationele database kan opzetten. Hier en daar werken mensen ook met Superbase, dat handig en makkelijk is voor standaard toepassingen. Sinds 1991 is ook 'Phoenix' op de markt in Duitsland. Ook hier kan je een relationele database maken. De nieuwprijs voor versie 5.0 is DM 99,-. Natuurlijk heeft de ontwikkeling gelijke tred gehouden met moderne toestanden zoals 'drag&drop'. Ook kan men NVDI gebruiken (fonts!) en heeft men een flexibele aanpassingsmogelijkheid aan drukkers. Het maken van een layout voor 'reports' is stukken makkelijker geworden dan in vroegere versies. Men kan b.v. werken met een coördinatenstelsel. Phoenix wordt geleverd door het bekende Applications Systems Heidelberg.

Deze database bestaat ook voor Windows en de prijs is hetzelfde. Toch loopt de verkoop daarvan niet want kennelijk beschouwt men in de PC-wereld een database die ongeveer 100 gulden kost als speelgoed. In die kringen zijn misschien wel prijzen van 600 gulden nodig. Nog even voor de volledigheid: een database die ook nog geregeld wordt verbeterd is Maxidat.

TTF-GDOS

We hebben in de loop der jaren heel wat afgekletst over GDOS. En er zijn ook heel wat varianten bedacht op dit thema: gewoon Atari GDOS, FSM-GDOS, newGDOS enz. Een nieuwe loot aan deze nogal uitgebottende stam is TTF-GDOS, dat ook als vervanger dient van het Atari GDOS maar met de volgende extra eigenschappen: behalve de standaard GDOS bit-mapped fonts kan men True Type Fonts gebruiken (vectorfonts in de groottes van 7 tot 38 punts). Toch is ook dat niet helemaal nieuw want de latere versies van NVDI kunnen dat ook. Verder kunnen TT-fonts zowel in Motorola als in Intelformat gebruikt worden zonder dat de snelheid van het laden van de fonts daar ernstig onder te leiden heeft. De benodige drivers kunnen niet alleen opgehaald worden vanuit de GEMSYS folder zoals dat standaard is maar ook uit een eigen zelf te kiezen folder. Dec-printerdrivers kunnen ook nageladen worden dus binnen een applicatie kan je (via de GDOS accessoire) van driver wisselen. Soms kan dat handig zijn als je zowel in 'draft-mode' als in High Quality mode afwisselend print.

NVDI PostScript

Een heel erg gewaardeerde eigenschap van NVDI is natuurlijk dat de afhandeling van het beeldscherm veel sneller gaat. Ook waarderen vele mensen de extra GDOS-mogelijkheden die in latere versies zijn toegevoegd. Tegenwoordig kan men niet alleen de pixelfonts van/voor GEM gebruiken maar ook TrueType fonts die niet als pixels maar als vectorfont beschreven zijn. Sinds kort is er een aanvulling (een module) om Postscript Type 1 fonts te gebruiken. Natuurlijk moeten in beide gevallen de tekens van de vectorfonts op een rooster van printer- dan wel beeldschermpixels geprojecteerd worden. Dat kost tijd en in dit opzicht zijn Postscript fonts veel langzamer dan TrueType. Het NVDI Postscrip module wordt door ASH uitgebracht en door de ACN te Haarlem verkocht voor f 69,50.

Samples editen

De Falcon is heel geschik om geluid analoog binnen te halen en dat gedigitaliseerd op te bergen. Zo maakt men geluidssamples. Heeft men die op disk staan, dan moet er net zoals met een tekst, bewerking gedaan worden. Men denkt dan aan knippen, plakken, copieeren en wissen maar ook aan filteren. Uit Zweden komt Zero X 2.0 dat voor fl 299,- heel wat te bieden heeft; volgens sommige is het vergelijkbaar met Steinberg's Recycle. Alhoewel de software ook werkt op een TT en (even afgezien van een goede geluidsweergave) ook op de ST en zelfs samples via ROM-poort hardware gemaakt kunnen worden, wordt een Falcon toch aanbevolen. Ook de DSP in de Falcon maakt het filteren veel sneller. De uitwisseling met sample-files is goed voor elkaar want formaten als AIF, AVR, DSV,SD, TKE, WAV en RAW zijn bruikbaar.

Formula Pro

Als je een geschrift maakt waar erg veel formules in zitten dat verdient het aanbeveling om het hiervoor zeer geschikte zetsysteem 'TeX' te gebruiken (er is een PD-versie). Heeft men maar incidenteel een formule in een tekst te plaatsen, dan loont het niet de moeite om voor die enkele keer een cursus 'TeX-gebruik' te gaan doen. Dan is een product als Formula Pro wat handiger zolang men tenminste tevreden is met een afbeelding van een formule in de vorm van een pixelplaatje (IMG) dat je via je editor in de tekst kan plaatsen. Vroeger werd deze software verkocht door Purix, nu is het ondergebracht bij Software Service Seidel, Heikendorfer Weg 43, D-24149 Kiel, Duitsland. De prijs is DM 49,-.

Texel

Op de grote Atari beurs te Neuss was versie 1.6 van de spreadsheet Texel te koop. Bij ons rekent de ACN te Haarlem f 179,- voor dit product. Er is een update regeling; bel 023-5452000 voor meer informatie hierover. De import- en export functies zijn verder uitgebreid. Zo kan je tabellen en kolommen die je gemaakt hebt exporteren in HTML-format, zodat het zonder al te veel extra werk op het net leesbaar wordt. Uitwisselbaarheid is er met de spreadsheets Excel en Lotus 1-2-3 die veel op andere computers worden gebruikt en de formaten DIF, CSV en gewone ASCII zijn bruikbaar. Natuurlijk kunnen alle moderne handigheidjes zoals drag&drop, Iconify, OLGA en dergelijke gebruikt worden.

Hades

De krachtige TT-kloon, de Hades, zal inmiddels worden verkocht met een speciaal gemaakte versie van MagiC en zal zo dus multitasking op een redelijk eenvoudige wijze bruikbaar te maken. Verder is het aan het systeem toevoegen van een PCI-netwerkkaart gelukt zodat je met een EtherNet kabel zonder problemen aansluiting kan vinden in netwerken met PC's Mac's en Unix machines. Meer informatie hierover is te krijgen bij MW Electronic, Heisterbacherstr. 96, D-53639 Königswinter Duitsland, tel.: 0 22 23 - 15 67.

JTS Atari

Atari zelf bestaat niet meer als computerfabrikant. Wel zijn de rechten en patenten doorverkocht aan de firma JTS, een fabrikant van harddisks. Maar die firma is (door de aanwezigheid van Tramiel in het bestuur?) dezelfde kant op aan het gaan. Fraaie verhalen over allemaal leuke dingen die ze gaan doen in de toekomst met de Atari zaken. Maar ondertussen wel verschrikkelijke verliezen: netto verlies 58 miljoen dollar, inkomsten 30 miljoen, 30 miljoen afschrijving op de inventaris e.d. De koers van JTS op de beurs is dan ook sterk gedaald. Die was zomer 1997 nog 5 dollar maar is winter 1997 gezakt naar een halve dollar. Wel is bekend geworden dat Mr. Tramiel zich aardig zakcentje heeft verdiend aan de verkoop van twee klassieke Atari spellen, t.w. Asteroids en Battlezone, aan Activision.

Internet tools

Gary Priest heeft bekend gemaakt dat versie 2.22 van POPWatch klaar is. POPWatch is een utility voor de mailbox als je STiK, Oasis1.x, Oasis 2 of NEWSie gebruikt. De volgende eigenschappen worden opgegeven:

  1. je kan e-mail verzenden vanuit NOS/Oasis 1.x en Oasis2 en ook vanuit NEWSie.
     
  2. elke paar minuten kan de mailbox gecheckt worden als je online zit.
     
  3. je wordt gepiept als er e-mail binnen komt.
     
  4. loopt ook goed onder AES4.1 en MiNT.
     
  5. auto-checking werkt nu ook onder STiNG en GlueSTiK.
     
  6. de goede tijden dat het freeware was zijn voorbij.
     

Het is nu (typisch Engels zullen we maar zeggen) charity-ware opgedragen aan Diana, prinses van Wales. Twee andere utilities van Gary Priest zijn ook verbeterd: XURL bestaat in versie 2.40 en CoSTa in versie 2.20. Het eerste programma kan uit textfiles, emails e.d. de URL's pikken en in een HTML-file verzamelen. Dat spaart opschrijven van URL's op een stukje papier. Het tweede programma houdt de telefoonkosten bij en wel totaal; of je nu belt met NOS, ICE, MinTNet, CoNNect, STiK, STiNG of Semper, het wordt bijgehouden.

CD-ROM voor ST

Van M.U.C.S., Gustav-Adolfstr. 11, D-30167 Hannover, Duitsland komt het bericht dat ze een hele serie CD's hebben gemaakt met elk een apart thema zoals: fonts, Falcon Games, z/w games, TT software, muziek software e.d. De prijs per stuk is DM 17,-. Dat is een lage prijs. Wij zouden dan ook graag van kopers van deze disks horen wat de kwaliteit is. Van Falke Verlag komt het bericht dat er een opvolger is van hun CD 'The best of Atari Inside' die de naam 'The Best of ST-Computer & Atari Inside 2' draagt. Op de disk zijn alle PD-zaken uit de periode 1/95 tot 7/97 te vinden. Verder is er wat gratis software zoals een volledig werkende 'Convector' (vectoriseren van pixelplaatjes). Ook wordt vermeld dat er in AVI- en MPEG format een promotie-videootje voor de Milan-computer aanwezig is. Dat soort zaken vullen een CD-ROM gauw volledig op. De prijs is DM 39,-.

Van Delta Labs, Osterfelderstr. 16, D-42103 Wuppertal, Duitsland kwam het bericht dat hun serie Whiteline CD verder is uitgebreid. Ze zijn nu aan de Griekse letter psi toe (ze nummeren Grieks-alphabetisch). Op deze uitgave zijn volledige versies te vinden van Stella 2, F-Copy Pro, GemView 3, Kandinsky2.5, Thing, GeoCAD, Play it Again, GEM! enz. Er is ook een installeerprogramma (onder GEM) voor Linux 68k want er is op de disk een complete versie van Linux 68k aanwezig. Voor de liefhebbers is er ook een port van NetBSD 1.21. Verder zijn er meer dan 60 spelletjes voor de Falcon en de STe. Een gedeelte van de disk wordt opgevuld met 500 nieuwe Calamus fonts (CFN-format). De prijs van dit moois is DM 69,-. Voor de enthousiaste Calamus gebruikers is er voor DM 10,- extra ook een gedrukte fontcatalogus beschikbaar.

Java

Dit is in Internet kringen een hot-item. Maar voor onze computers is er geen Java. Even een verduidelijking: Java is een taaltje dat wat lijkt op de taal C maar als groot pluspunt taalkundig gezien heeft: een nette oplossing voor het object georiënteerd programmeren. Voor de meeste mensen is een veel groter pluspunt van Java dat programma's in die taal geschreven heel erg machine- onafhankelijk zijn. De uitvinder van de zaak is de firma SUN, vooral bekend van zijn grafische workstations. Die hebben een freeware versie uitgebracht van een interpreter voor Java, de JAVA-JIT (Just In Time). Uit de inmiddels ook klein geworden groep van Amiga-enthousiastelingen komt het bericht dat zij een implementatie hebben die werkt. Vanaf hun machine naar de onze is maar een kleine stap. Daar komt nog bij dat er ook UNIX-implementaties zijn en met de aanwezigheid van MiNT en het bestaan van GNU C++ moet het lukken om ook Java naar de Atari te transporteren. Ook zijn diverse chipfabrikanten bezig om een JAVA-processor te maken. Dat belooft ook fraai te worden want het nadeel van een interpreter (de snelheid namelijk) vervalt dan. Deskundigen schatten in dat de verhouding 20:1 die nu bestaat tussen floating-point berekeningen in software en in hardware ook opgaat voor Java-bewerkingen. Een Java-chip in een Atari solderen is echt geen wensdromerij: het komt eraan!

Jaar 2000

De komende jaren moeten we ons er maar aan wennen: bij vlagen een stortvloed van berichten over de verschrikkingen die ons te wachten staan als het jaar 2000 aanbreekt. Het gaan dan niet om bijbelse 'einde van de wereld' verhalen maar over alle computers overal in de wereld die van slag raken omdat ze foutief denken dat het jaar 1900 is aangebroken. Distributie systemen zullen problemen krijgen (geen brood op tafel) en vliegtuigen zullen neerstorten. De grote vraag voor onze lezers zal zijn: hebben onze Atari-computers ook last ermee? In principe in elk geval niet want het systeem houdt datum/tijd goed bij (4 cijfers voor het jaar). Ook de klokjes in de TT en Falcon (en voor zover ook bekend producten als Forget-me-Clock) werken met voldoende bitjes om geen verwarring te krijgen in het jaar 2000. Iets anders is natuurlijk wat de diverse programmeersystemen doen met datum/tijd zaken. Voor zover bekend houden die het goed bij. Het enige zorgenkindje kan GfA Basic zijn want daar bestaat de mogelijkheid om met twee cijfers het jaar op te geven. Maar daar is de conventie: 80 t/m 99 worden gezien als 1980 t/m 1999 en 00 tot 80 wordt 2000 tot 2080. Komt iemand software tegen die het fout doet: vertel het aan de redactie want we zijn heel benieuwd!

Script

Onder deze naam bestaat al tijden een teksteditor. Men hoort weinig over dit product, zodat het lijkt alsof het is toegetreden tot het legioen van obscure programma's. Maar Falke Verlag heeft er nieuw leven in geblazen en versie 5 van Script is nu op CD-ROM verkrijgbaar voor DM 97,-. Wat bij deze tekstbewerker vooral in het oog springt is dat gemikt is op uitwisseling van teksten met Mac en PC (RTF-format e.d.). Natuurlijk kan je niet een hele CD vullen met spullen voor een tekstverwerker. Vandaar dat er vele honderden kant en klare documenten te vinden zijn (alle in het Duits natuurlijk) voor van alles en nog wat.

Jinnee

De firma Applications Systems Heidelberg (ASH) brengt onverwacht een nieuwe desktop 'Jinnee' uit, terwijl ze al een desktop (Ease) in het assortiment hadden. Die Ease werd doorveel mensen gelijk met het multitasking systeem MagiC aangekocht; een niet voor multitasking geschikte desktop is nl. nagenoeg onbruikbaar. En Ease is multitasking, vandaar. Nu dus opeens iets nieuws, 'Jinnee', gemaakt door Manfred Lippert, die al eerder werk verrichtte aan 'Artworx'. Ook Jinnee werkt optimaal samen met MagiC. De desktop kan alle moderne grappen gebruiken zoals we die ook op de Mac en PC hebben. In hoeverre deze desktop zijn geld waard is kunt u waarschijnlijk in een bespreking in dit blad lezen. Importeur in ons land (hoe kan het ook anders bij spullen van ASH) is het welbekende ACN te Haarlem.

In de tijd dat voor het eerst MultiTOS uitkwam zeiden vele programmeurs: dat kan toch beter! En gelijk hadden ze. Al gauw kwam MagiC op de markt, dat veel gebruikers heeft weten techarmeren. In de USA is MagiC niet erg bekend geworden want daar gebruikt men een ander product, 'Geneva', dat inmiddels in versie 5 te koop is in de USA. Wel heb je een nieuwe desktop nodig en de firma Gribnif adviseert hun eigen desktop NeoDesk. In hoeverre Geneva goed functioneert op de Europese markt is niet bekend. Men moet wel bedenken dat bij Geneva een methode van coöperatieve multitasking wordt gebruikt en bij MagiC de zgn. pre-emptive multitasking. Deze basale verschillen kunnen de bruikbaarheid heel verschillend aantasten, waardoor niet te zeggen is of in concrete gevallen het ene of het andere multitasking systeem de voorkeur verdient.

Muisarm

Vroeger was de schrijfkramp heel bekend. Ook mensen die op een ouderwetse typemachine moesten werken konden typekramp krijgen. Nu werken vele mensen met een muis en ze krijgen een muisarm. Niets nieuws onder de zon dus. Maar wetenschappelijk blijft de vraag geldig: 'hoe komt het?'. En voor verzekeringsmaatschappijen is belangrijk om te weten 'wat doe je ertegen?'. Er wordt van alle kanten onderzoek aan de muisarm gedaan. Het eerste resultaat is dat muizen wat beter van vorm zijn geworden maar erg veel schijnt de 'ergonomische vorm' niet e helpen. Het lijkt er veel op dat twee factoren van belang zijn: de stress en de precisie. Stress is van: teveel aan je kop hebben, te opgejaagd enz. Daar is weinig aan te doen. De andere faktor wel direct te beïnvloeden is: de nauwkeurigheid waaraan je beweging moet voldoen. Het vergt veel concentratie en motorieke beheersing om je kwieke muispijl op een miezerig kleine 'button' op het scherm te zetten. En als je dan nog eens misklikt, omdat tijdens het klikken de muispositie net teveel verschoof, dan heb je irritatie. Als we dat naar onze situatie vertalen, dan houdt dat in dat op een gewoon z/w scherm bij gebruik van een 300 dpi muis zonder versnelling de buttons best een maatje groter mogen zijn. Vooral in de moderne, meer Mac-look-alike boxen zijn de ronde knopjes te klein. Op een groot TT-z/w scherm van 19 inch is het verre van optimaal. Een boxje met 12 knopjes op een totaal oppervlak van 10 bij 10 cm op het scherm is geen uitzondering. Zelfs de buttons van het GEM-venster doen naar je gevoel erg klein aan. Meestal is er op het scherm best wel ruimte om alles wat groter te maken, maar ja grafische bibliotheken (vooral van de taal C) voor programmeerders bevatten alle elementen in standaard groottes, meestal in pixels. De boel zou eigenlijk los moeten worden gemaakt van de beeldpixels, maten in cm zijn stukken beter. Maar ja, een dergelijk intelligent gebruik binnen standaardbibliotheken zit er niet in. Gek genoeg, of eigenlijk ook niet, wordt er wel met een echte lengtemaat gerekend bij letters. Fonts worden in de grootte van dots opgegeven b.v. een 9-dots font. Hoe groot een 9-dots letter op je scherm wordt hangt van de instellingen af. Bij een goed ingeregeld scherm (dat komt dan volgens mijn berekening uit op 96 schermpixels per inch voor ons z/w scherm) is de weergegeven letter net zo groot als wat de printer ervan bakt.

Postcode

Ooit in een alweer ver verleden werd de postcode bedacht. Iedereen kreeg een dik boek met alles erin. Maar ja, Nederland is nog niet af dus er komen geregeld nieuwe straten bij. Er zijn dus af en toe aanvullingen verschenen. Maar het is alweer heel lang geleden sinds de laatste aanvulling is verschenen. De PTT vindt het kennelijk niet meer nodig want 'de postcodes kan je ook uit het telefoonboek halen'. Maar beste lezers, maak u geen zorgen want in de praktijk blijken brieven zonder postcode ook bezorgd te worden door de PTT.

STinG

In ST70 is gemeld dat STiK nu ook het PPP-protocol beheerst om verbinding te maken met een Internet provider. Maar de laatste versie van STiK is 1.12 met alleen SLIP, geen PPP. Peter Rottengatter heeft STiK herschreven, PPP toegevoegd en de naam veranderd in STinG (ST internet new Generation). Versie 1.08 functioneert bij mij uitstekend. Bij het vervangen van STiK door STinG moest een nieuw DIAL .SCR gemaakt worden, zie kader, verder is de installatie vrij simpel. DEFAULT .CFG heb ik niets aan veranderd. STinG is modulair opgebouwd. Voor de PPP-verbinding zijn RESOLVE .STX, SERIAL .STX, TCP .STX en UDP .STX nodig, de overige STX-files zijn toekomstmuziek voor verbinding met ethernet, midinet enz. Peter heeft grote plannen! STinG staat op PD disk B 267 en op BearBoard als STING108.LZH.

Copyright © Rein Bakhuizen van den Brink
Last updated on 1 september 1999
Home Publicaties Publicaties Actueel 72