|
|
Actueel 81Homepage als hangplek Zo langzamerhand zal de lezer van dit blad vast wel eens gehoord hebben van ICQ op het net. Wiedes, want over 3 weken zijn er weer een miljoen internetters bijgekomen die ICQ gebruiken. 'Wat kan je ermee?' is een goede vraag in deze tijd waar de afkortingen ons om de oren vliegen. ICQ op zijn Engels uitgesproken klinkt ongeveer als 'I seek You'. Ga je het net op dan kan je te weten komen wie van je vrienden, kennissen, collega's enz. ook toevallig online zijn. Dan kan je een verbinding leggen en van alles uitwissselen: tekst files, plaatjes, zelfs digitale audio. Mensen die je al bekenden van je zijn zitten zo in een clubje om je heen. Maar vreemden kom je zo nooit tegen. Daar is iets op bedacht. Met Gooey kan je b.v. te weten komen wie er samen met jou ook dezelfde homepage aan het lezen zijn. (Als die tenminste ook Gooey hebben aan staan.) Je homepage kan zo een hangplek worden voor volslagen vreemden die elkaar treffen vanwege dezelfde belangstelling. Ik twijfel er niet aan of Gooey wordt net zo populair als ICQ. Er wordt ingespeeld op de menselijke behoefte om ervaringen te delen en samen te beleven en er tegen elkaar over te kwekken. En raakt men met elkaar bekend dan kan men via ICQ elkaar vaker tegenkomen. Net als in de echte wereld dus. Wij hoeven het niet zonder ICQ te doen. Het is ook naar onze Atari computers geporteerd maar helaas, tot op het moment van dit schrijven alleen maar voor gebruik onder MintNet. Er zou een ICQ voor gebruik met STinG komen en daar moeten we maar op wachten. Hetzelfde geldt voor Gooey die je kan vinden op http://www.getgooey.com/ maar waar geen Atari-versie te vinden is. Het wachten zal dus zijn op een GNU-versie die vrij geporteerd kan worden op andere computers. Dat is met ICQ ook gebeurd maar helaas, dat wachten...
TT DiggerSinds deze interactieve intelligente dis-assembler via het internet ter download beschikbaar is, zijn overal in de wereld mensen het gaan gebruiken. Even voor de duidelijkheid: met dit programma kan je 680xx CPU machinecode omzetten in voor ons leesbare taal, de assembler taal. Er zijn na commentaar van gebruikers wat zaken verbeterd en een paar foefjes zijn bijgevoegd omdat daar behoefte aan was. Om een paar zaken te noemen:
Het programmma TT-Digger is natuurlijk in onze PD-bibliotheek te vinden (op disk B 250), te down loaden via onze homepage of (altijd in de allerlaatste versie) direct op te halen bij de maker Henk Robbers VirussenDe laatste tijd is het bij ons heel rustig op het virusfront. De viruskiller UVK van Richard Karsmakers is shareware geworden en kan van het net gehaald worden. Hierbij wordt het pad gevolgd dat zoveel andere software ook heeft afgelegd want verkoop via Atari-dealers loont niet meer. Heel anders onwikkelt de situatie zich voor de Windows machines. Daar wordt het alleen maar erger. Belangrijkste boosdoener in deze is Microsoft Office dat inmiddels in 80 procent van de gevallen gebruikt wordt om van de PC een luxe typemachine te maken. Onder de naam 'Visual Basic for Application' is er een slap aftreksel van hete echte Visual Basic aanwezig. Het VBA is in gebruik voor de 'macro' afhandeling. En er bestaan macro-virussen: niet meer dan kleine macro's die ongewenste dingen doen. Je krijgt die op een windhoos machien heel makkelijk binnen via je webbrowser of je e-mail programma. Een grote explosie van vormenrijkdom in de computervirussen die leven in Intel-omgevingen is veroorzaakt door de Virus Construction Kit. Iedere klojo kan voor 160 gulden die disk met 13.000 voorbeelden aanschaffen en computervirussen de wereld insturen. Maar de digitale wereld is geen gemakkelijke leefomgeving. Van de tienduizenden virussen die worden losgelaten overleven er maar een paar en heel af en toe heb je een epidemie. Maar net zoals in het verhaal van het Monster van Frankenstein: met de maker loopt het slecht af. Neem b.v. Cheng Ing-hau in Taiwan, een 24-jarige student die in de gevangenis zit. Hij had een heel levenskrachtig virus met de naam 'Tsjernobyl' gemaakt. Vooral bedrijven hadden nogal te lijden van dit virus. Ook de maker van het 'Melissa'-virus, de Amerikaan Richard Smith, werd opgepakt. Dit laatste virus zorgde voor een exponentieel toenemende explosie van zinloze e-mailtjes die de netwerken overbelastten, waardoor diverse bedrijven in de USA off-line gingen van het internet. Een ander succesvol virus was 'Worm Explore Zip' dat op 6 juni in Israël opdook en waarschijnlijk gezien de aanwezigheid van Hebreeuwse letters ook uit dat land afkomstig is. Het wist bestanden. Bekende high-profile slachtoffers zijn AT&T, Boeing en Compaq. In ons land valt de schade wel mee omdat het e-mail bericht dat het virus bevat de ontvanger aanmoedigt in het Engels om het aangehangen zip-archief eens te bekijken. Doe je dat dan ben je de klos. Om zich te vermenigvuldigen kijkt het virus in de inbox van de e-mailer. Dan gaat die e-mails aanmaken die verzonden worden. Het virus hangt zich in die e-mails in. Vooral Amerikanen zijn blijkbaar heel nieuwsgierig en kunnen de verleiding: 'look in the attached zipped docs' niet weerstaan. In elk geval was Microsoft een slachtoffer. Een hele nacht was hun e-mail systeem afgesloten en het duurde nog langer voordat ze de zaak op orde hadden. En je zou toch denken dat als er een firma is die zich goed beveiligt het zeker Microsoft zelf is. NaamgevingTwee bedrijven laten fuseren kan een heel ingewikkelde operatie zijn. Zeker als beide bedrijven hetzelfde doen. Zo was de fusie van Planet Internet met World Access niet echt ingewikkeld maar het management van beide bedrijven had problemen. Wie is er nu de baas? En wie speelt tweede viool? Naar goed gebruik werd er een compromis voor de naam bedacht: WXS/PI werd dat. Dat is geen naam, maar beide partijen in de fusie waren er erg blij me. Nu, een tijdje later en een reorganisatie verder is het tijd om de knoop door te hakken: het wordt weer gewoon PI (Planet Internet) voor de hele handel. Geluid metenMet de DSP in de Falcon kan je mooie dingen doen. Je kan b.v. signalen meten, grafisch weergeven en bewerken. Ook kan je signalen maken en naar buiten voeren. Een aantal toepassingen liggen voor de hand: het meten van de frequentiekarakteristiek van luidsprekers, het meten van eigenschappen van een versterker, de kwaliteit van een taperecoder e.d. Met Hertz-ware, dat voorheen bekend was onder de naam NFMP kan je dergelijke metingen doen. Je hebt drie functiegeneratoren met instellingen voor frequentie, amplitude en vorm: zaagtand, sinus, blokgolf en driehoek. In realtime kan je een oscilloscoop nadoen. In de 'Pro' versie is er ook een realtime spectraalanalyse mogelijk met 1024 frequentiebanden. De prijs voor de gewone versie is DM 100,- en voor de Pro-versie moet u DM 160,- betalen bij Woller Systeme , Grunewaldstr.9, D-10823 Berlin Duitsland, Java en MilanIn de Milan computer zit een 68040 CPU. Dat opent perspectieven. Aangezien men tegenwoordig alles in de taal Java wil kunnen doen, is er vraag naar Java voor embedded CPU's die hun diensten verrichten in b.v. intelligente consumentenelectronica. Vaak zijn die embedded CPU's realtime bezig met besturing van zaken. Het operating systeem moet dus daarop gemaakt zijn. En het Java van SUN is niet realtime en er is niemand bij Sun die erg veel verstand heeft van die heel specifieke eisen die realtime stelt aan software. Van de firma Oberon komt het bericht dat ze JBed gemaakt hebben: een realtime besturings- en ontwikkelingssysteem op basis van Java. Ze hebben het nodige gedaan aan de mechanismen voor taakindeling en geheugenbeheer zodat de object-georiënteerde omgeving van Java zelf realtime eigenschappen krijgt. Met zo'n 10 Kb aan ROM en 32 Kb aan RAM kan je al een simpele toepassing laten werken. Er is gelukkig geen bovenlimiet: je kunt ook realtime workstations en minicomputers inzetten; het is maar net wat er allemaal in de buitenwereld bediend moet worden en wat gemeten moet worden. Heel interessant is voor ons dat de firma vermeldt dat ze momenteel de spullen klaar hebben voor de 68040 CPU (en ook voor de Power PC). Meer bij www.jbed.com. RevolutionWij heben u al bericht over het ter ziele gaan van dit tijdschrift op CD. Er was toen het plan om met Falke Verlag nog iets uit te geven en dat is inmiddels gebeurd. Maar helaas niets nieuws: de Revolution Complete CD bevat alle teksten van de verschenen uitgaven van dit tijdschrift. De prijs van de CD is DM 39,-
Naar 133 MHzVoor de eerste keer lopen producenten van motherboards voor Intel computers niet achter de prestaties van de CPU aan. Vorig jaar was een PC met een zgn. front-end bustakt van 66 Mhz normaal. Nu zijn ze allemaal 100 MHz. En dat terwijl zeker de helft van de verkochte computers (die met Celeron CPU erin) maar met 66 MHz draait. Alleen Pentium CPU's werken met die 100 MHz systeemkloksnelheid. Maar nu al begint de productie van 133 MHz boards op gang te komen. Eind dit jaar zullen met Kerstmis de laatste 100 Mhz boards verkocht worden. Tenminste, als tegen die tijd niet iedereen een 133 MHz board wil hebben. Een probleem is nog wel de verkrijgbaarheid van geheugenchips die de 133 Mhz systeemklok aan kunnen. Ze moeten net weer een beetje sneller zijn dan de voorgaande generatie. En ze zullen daarom 15 procent duurder zijn dan vergelijkbare 100 MHz uitvoeringen. Pas deze winter komt de eerste CPU van Intel op de markt die de 133 MHz ook werkelijk kan gebruiken. De naam van die CPU is 'Coppermine'. Jaguar vrijDe firma Hasbro heeft de laatste restjes van Atari ooit gekocht. We vroegen ons al af wat ze daarmee wilden. Niets bijna. Wat ze met de rechten op Jaguar moeten is ze nooit duidelijk geworden. Ze hebben nu de licenties volkomen vrij gegeven. Iedereen mag games voor de Jaguar maken en verkopen zonder dat Hasbro zal zeuren over geld. SCSI snellerNu mensen in hun huiskamer computers hebben staan waarbij over de systeembus 66 Mb/sec kan worden getransporteerd is de oude SCSI bus veel te langzaam. Er is van alles gedaan om de SCSI sneller te maken. En dat is ook wel nodig want waarom zou je extra geld uitgeven als de allermodernste harddisks via een IDE-aansluiting met DMA-transport al die 66 Mb/sec halen? Vandaar dat men momenteel Ultra SCSI-2 gebruikt, die tot 80 Mb/sec gaat. Om het gat tussen IDE en SCSI groter te maken komt SCSI-3 eraan. Die gaat 160 Mb/sec halen, dus een verdubbeling van de snelheid van datatransport. Op dit moment zijn er al drives met opschrift 'Ultra/160m'. Maar aangezien SCSI een bus is die externe apparaten moet kunnen aansluiten met stekkers en kabels, zijn er problemen met de gaafheid van de signalen. Een parity-bit extra in de leiding is niet voldoende. Men gaat werken met een CRC-checksum net zoals dat al jaren gedaan wordt met floppydisks, waarbij elke sector een checksum heeft op de CRC-manier. Iedereen die met SCSI werk weet wel dat de kabels en aansluitingen zeer nauw luisteren. Ook is terminering van losse kabeluiteinden een probleem. Er komt dan ook in het nieuwe SCSI-protocol een 'Domain Validation' waarbij fouten in de terminering, aansluitingskabels, stekkers en kontakten direct worden opgemerkt zodat op de juiste manier ingegrepen kan worden. Het begint al direct na het aanzetten van de electronica. SCSI-adaptor in de computer en aangesloten apparaat gaan onderhandelen over of ze 8- of 16-bits breed kunnen werken, hoe hoog de snelheid bij voorkeur is e.d. Dan gaat geprobeerd worden of gaaf datatransport in de praktijk mogelijk is. Lukt dat niet dan wordt naar een lagere kloksnelheid geschakeld en wordt het nog een keer geprobeerd enz., tot het lukt. De nieuwe norm houdt rekening met oude apparatuur: een SCSI-1 drive werkt nog steeds op een Ultra SCSI-3 aansluiting. CommunicatieUit Berlijn komt bericht dat van het shareware programma 'Coma' nu versie 5.0 beschikbaar is. Er zijn wat functies toegevoegd waar vooral mensen met hypermoderne modems plezier van kunnen hebben. Wat preciezer gezegd: modems die zelfstandig zonder computer faxen ontvangen kunnen die ze intern bewaren. In de vaktaal het dat de 'Self-Mode'. De shareware bedrag is DM 69,-. Het wordt geleverd door Softbaer Richardstr. 60, D-12055 Berlin, Duitsland.
Gratis softwareDie kom je steeds meer tegen. Je zou heel verbaasde reacties krijgen van klanten in de PC-shop wanneer ze opeens als ze een scanner kopen ze ook nog apart de bedieningssoftware voor het apparaat zouden moeten betalen. De meeste aan PC aansluitbare hardware komt met gratis software. Alleen wij als Atari-gebruikers zitten wat dat betreft in een verdomhoekje: voordat je iets kan aanschaffen moet je er zeker van zijn dat er ook software voor is. Trouwens ook Mac-gebruikers hebben wat kosten van software betreft het nodige te klagen. Als een apparaat aansluitbaar is op de Mac dan lijkt het alsof de software gratis is maar het apparaat is wel duurder dan de volkomen vergelijkbare PC-uitvoering. Mac-bezitters kijken niet meer op van hoge prijzen voor hun spullen. Maar toch zijn er grenzen aan wat Mac-gebruikers nog pikken. Zo is er de server software AppleShare IP waar versie 6.2 van uitkwam. Een update vanaf versie 6.1 moest 500 dollar gaan kosten. En wat is het grote verschil tussen de versies? 6.1 heeft versie 8.5 van het operatingsysteem nodig en versie 6.2 kan werken met de laatste uitgave van het systeem, te weten versie 8.6. Na hevige protesten gingen de bazen overstag en nu is de update gratis te downloaden vanaf hun website (20 Mb aan data!) ACC magazineDit Franse tijdschrift, de opvolger van Atari Magazine, heeft in juni de tweede uitgave uitgebracht (voor een afbeelding van de titelpagina zie de afbeelding). Net zoals wij zoeken ze een illustrator. Dit keer wordt uitvoerig een overzicht gegeven van alle emulatoren, een korte test gedaan van de Milan en de mogelijkheden van het bekende PHPlayer van William Wong uit Singapore toegelicht. Deel 2 van de cursus programmeren met GfA Basic gaat over het gebruik van GEM-functies. In verband met de Milan en de Hades worden verder de extra functies en eigenaardigheden van de 68060 CPU uit de doeken gedaan. De programmeerafdeling van het blad gaat verder met een voorbeeld over het programmeren van timers. Verder wordt in een test nog de lofprompet gestoken voor HDDriver. De afdeling hardware behandelt een nieuwe zelf te maken printplaat om meer geheugen in de Falcon te zetten. Gebruik wordt gemaakt van moderne 72-pins SIMM sockets. Verder wordt uit de doeken gedaan wat je in een ST moet solderen en knutselen om daarin 4 Mb geheugen te krijgen. RegistersToen onze 68000 CPU op de markt kwam was het een verademing om als programmeur de beschikking te hebben over zoveel registers. 8 stuks voor data en 8 stuks voor adressen. Even voor de duidelijkheid: in een register bewaar je data en tussen registers onderling kan je rekenkundige bewerkingen verrichten. In een TT zit een floating-point coprocessor en als ik het mij goed herinner heeft die ook een stuk of 8 registers. Hoe meer registers hoe sneller en handiger je dingen kan doen. Niet voor niks heeft een Alpha 21264 CPU maar liefst 80 gewone registers en 72 floating point registers. Die CPU zit dan ook in top-end workstations die evenveel kosten als een station-car. Intel komt volgend jaar met een 64-bit processor. En daar zitten nog meer registers in: 128 gewone registers die allemaal 64 bits breed zijn en een set van 128 stuks floating point registers die ieder 81 bits breed zijn. Dan kan je dus quad-precision floating point berekeningen doen (4-voudige nauwkeurigheid) zonder afgestraft te worden met extreem snelheidsverlies. Voor, laat ik het maar noemen 'administratieve doeleinden', zijn er nog eens 'application registers' en ook weer 128 stuks van 64-bit breed. Het is natuurlijk verspilling van materiaal om zoveel registers te hebben als er maar 1 actie tegelijk mogelijk zou zijn. Hoeveel zaken parallel en tegelijk gedaan kunnen worden is niet bekend gemaakt. Dus wat de prestaties van de chip zullen zijn is totaal onbekend. Partitie grootteGeregeld horen lezers over de afschuwelijke moeilijkheden die PC's hebben met grote partities. Ze vrezen dan ook dat Atari computers daar last van zullen hebben. Dat valt best mee. Kijk maar naar het volgende tabelletje dat geldig is als je HDDriver gebruikt om de harddisk te bedienen:
Helemaal zeker zijn wij niet. Weet iemand het beter? HTML makenWil je een eigen homepage maken dan zal je óf een heel simpel soort specialistische editor gebruiken zoals 'Pinguin' of je gaat je verdiepen in de ins en outs van html b.v. met het boek HTML voor Dummies. Er is nog een mogelijkheid die me te binnen schiet: koop de editor Papyrus want die kan je text als html-pages exporteren. Van Delta labs in Duitsland komt het bericht dat ze een CD hebben gemaakt vol met lesmateriaal, handige foefjes, kant en klare afbeeldingen, buttons enz., een groot aantal voorbeelden voor homepages die je makkelijk kan aanpassen, een hele set gereedschappen en tabellen met overzichten van alle HTML-commando's en hun effecten. Duur is deze 'Elements of WEB Design' in de Whiteline CD series verschenen disk niet: DM 29,-.
In het Franse ACC Magazine stond een kort bericht dat er een html-editor met de naam 'Expresso' is gemaakt. Meer nieuws behalve een screendump die de dialoogbox voor het invoegen van een beeld toonde was er niet. MailerVan het programma aMail is versie 1.1 uitgekomen. Het is bedoeld om mails te ontvangen, te verzenden en te schrijven. Op te merken valt dat de standaard ISO-8859-2 wordt ondersteund zodat ook mail uit Oosteuropese landen normaal op het scherm verschijnt (ik bedoel: met de juiste letters). Volgens de makers (de groep ATACK uit Tsjechië zijn de eigenschappen:
Zodra we ervaringen hebben verzameld zullen we er over berichten. Camcorder wordt RecorderHet lijkt allemaal zo mooi: je koopt zo'n digitale video-camera en via een IEEE-1394 aansluiting kan je alles downloaden de computer in. Daar gaan bewerken en het resultaat op harddisk zetten. En dan? Afspelen op de TV? Bewaren op video-tape? Hoe doe je dat? De eerste grote teleurstelling die je als kersverse trotse eigenaar van zo'n digitale video-camera moet wegslikken is: je kan alleen maar wat je hebt opgenomen met de lens van de camera naar de buitenwereld transporteren. Je kan niet opnemen via de digitale aansluiting van de camera. Waarom? Het kan wel maar softwarematig staan de camera's geprogrammeerd zodat het niet kan. Dat scheelt nl. aan invoerrechten tien procent. Vaak hebben Digital8 camera's ook analoge aansluitingen die door herprogrammering ook voor opname geschikt worden. Let er dus op dat als er een digitale camera gekocht wordt men niet wordt afgescheept met een exemplaar dat alleen maar kan afspelen. Aangezien men meestal een computer zal gebruiken om de video verder te bewerken verdient het aanbeveling om bij aanschaf van de IEEE-1394 insteekkaart tegelijk te informeren naar de bedieningssoftware voor je camera. Er is ook software die via de printerpoort en de LAN-plug van de camera de juiste commando's voor het vrijgeven kan doorsturen. Maar de producent van 'remote 4.0 voor Sony camera's' is niet op zijn achterhoofd gevallen want hij vraag 150 gulden voor de software en het kabeltje. HCC-beursHet allergrootste computergebeuren van het land, de HCC-dagen worden dit jaar op vrijdag, zaterdag en zondag 19 t/m 21 november gehouden op de bekende plek: de Jaarbeurs in Utrecht. Zoals gewoonlijk zullen er weer drie hallen gevuld worden, vergelijkbaar dus met het vorige jaar. In verhouding met heel vroeger zijn de huren voor de standhouders aanzienlijk: een marktkraam van 12 m2 voor bijna f 2000,-. En er wordt ook nog toegangsgeld voor bezoekers geheven: f15,-. Als een bezoeker nog iets Atari-achtigs op deze beurs aantreft wordt hij/zij verzocht dit te melden aan de redactie. UitpakkenOp een homepage vond ik een verwijzing naar een file die ik als Atari-gebruiker zeker moest downloaden. Zo gezegd zo gedaan maar ik raakte opgescheept met een file geheten cats.hqx. Wat ik ook probeerde, geen van mijn uitpakkers wist er raad mee. Het blijkt een format te zijn dat Mac-users wel bekend voorkomt. Verdere navraag leerde mij dat er op de onvolprezen Belgische server iets was geheten xbin.zip die de taak zou klaren op een Atari-computer. En inderdaad, dat lukt met een drag&drop van de vreemde file op het xbin.prg ikoon. Kijk op het net . Dus downloaden en met Zip uitpakken. Helaas, een handleiding is er niet bij. Nog even een tip betreffende zip-files. Heb je een beschadigd exemplaar dan kan je die soms toch nog uitpakken met een unzip.ttp geheten programma. Geef de optie -F of -FF op en er wordt niet meer geklaagd over foute checksums e.d. Het programma is te vinden op PD-disk B 117) Lekker faxenMet een modem, een Atari-computer en de juiste software zoals StarFax e.d. kan je zelf faxen verzenden. Een scanner is dan ook welkom want anders moet je een fax-bericht helemaal 'in de computer' gemaakt zijn. Uitprinten van ontvangen faxen is ook geen groot probleem: een printer hebben. Maar heb je dit allemaal niet of heb je maar heel zelden een fax te verzenden of te ontvangen dan moet je dat anders doen. Gelukkig worden firma's steeds minder happig op faxen: e-mail is veel handiger. De meeste copy-shops - niet verwarren met coffie-shops - hebben ook een fax-dienst voor hun klanten. Voor een paar gulden stoppen ze jouw papiertjes in hun apparaat. Sommige postkantoren hebben een automatische fax-telefoon staan. Dan kan je het zelf doen tegen een geringe betaling. Waag het evenwel niet om de fax-dienst van het Postkantoor aan te spreken via de balie. Ze zijn heel bereidwillig en uw fax komt best wel na een tijdje ter plekke maar de kosten zijn fenomenaal. Ik dacht ooit dat het aanbellen door de postbode (kosten f8,-) de meest winstgevende handeling was, maar dat is niet zo. 'Laten faxen' staat aan de top. De eerste handeling kost f 25,- (ja echt vijfentwintig) en iedere volgende bladzijde gaat voor f 5,- de machine in. Maar de Postkantoren BV vindt dat helemaal niet gek. De fax gaat nl. eerst naar het TNT Post Groep faxkantoor en daar sturen ze hem verder door. Er zijn adminstratiekosten, service handelingen, afschijving apparatuur, navraag moeten doen af en toe als ze geen fax-ontvangstbevestiging krijgen enz. En het tarief is echt niet meer dan kostendekkend. Als je een e-mail adres hebt en je kan je digitale post ophalen en verzenden dan zal je meestal ook wel een fax-programma hebben. En met een scanner bij de hand kan je alles wat een echte fax ook kan. Een probleem is natuurlijk het ontvangen van faxberichten. De computer moet dan eigenlijk dag en nacht aanstaan. Een handige gratis oplossing is er onlangs gekomen. Het bedrijf Xoip geeft je een telefoonnummer waar de faxen aan jou gericht naartoe kunnen. Het fax-bericht wordt dan encoded aangehangen aan een e-mailtje naar jouw adres. Ze noemen dit op zijn Engels fax2e-mail. En de kosten? Alleen een normaal telefoontarief voor degene die faxt naar 'jouw' faxnummer. Een raadsel blijft het mij hoe ze dit gratis kunnen doen. Een vaag verhaal over hoe door de concentratie van telefoonverkeer kapitaal ontstaat. Het deed me een beetje denken aan die verhalen die werven voor deelname aan piramidespelen. Maar het zal wel snor zitten want ze zijn van plan later meer diensten te leveren. En zolang er nog veel mensen zijn die geloven dat zodra het met Internet te maken heeft er later veel geld verdiend zal worden en 'dat de eerste jaren verlies normaal zijn', zolang zullen we gratis diensten krijgen. Over een paar maanden gaan ze voicemail berichten omzetten in tekst die dan als e-mail doorgestuurd wordt. De spraaktechnologie is de laatste jaren met sprongen vooruit gegaan en aangezien een voicemail bericht niet in realtime hoeft te worden omgezet is een redelijk resultaat te verwachten. Natuurlijk zal je af en toe rare onbegrijpelijke voice-emails onder ogen (of liever, oren) krijgen. We houden ons aanbevolen voor leuke uitschieters. Iets anders, namelijk het omgekeerde, dus e-mail maar voice oftewel begrijpelijker gezegd 'iemand leest je e-mail voor' is mogelijk. Daar wordt mee geëxperimenteerd en zodra ze de Vlaamse voorleesstem hebben weten aan te passen aan Hollandse tongval wordt het een officiële dienst. Grote harddiskEr komt steeds meer vraag naar harddisks met grote capaciteit. Een PC komt heden te dagen de winkel uit met een harddisk van minimaal 4 Gb opslagcapaciteit. Daarom levert Maxtor nu drives uit van 27 Gb. Natuurlijk moet de I/O ook snel gaan en daar ontstaan nu moeilijkheden. De electronica (in principe de CPU die de hele drive moet besturen) van de harddisk zelf loopt tegen limieten op. Speciaal de afhandling van interrupts komt in het gedrang. De oplossing die Maxtor nu heeft gekozen is gewoon twee CPU's om de 'controller'-functie sneller te maken. Wat natuurlijk ook helpt, maar het is een flauwe truc: gebruik een cache-geheugen in de drive. Gezien de kosten is het lonend om een 2 Mb geheugen met 100 MHz klok te gebruiken. Een ander probleem waar alle makers van harddisks mee worden geconfronteerd is: 'hoe kan ik ervoor zorgen dat de drive heel blijft als een klojo hem uit zijn handen op de grond laat vallen?' Maxtor heeft nu iets bedacht waardoor de drive (in stilstand, dat wel) een klap van 1000 G overleeft. Bij wijze van spreke: uw auto en uw notebook kunnen aan gort zijn, uw harddisk overleeft! Quantum kondigt van zichzelf aan dat ze recordhouder zijn op dit van het moment. En wel in 'hoogste dichtheid voor desktop drives'. Ze zijn bovenbaas met hun Fireball CX drives. Omgerekend komt het fysisch gezien neer op 5214 Mb/inch2 of ook wel een opnamedichtheid in het spoor van 312275 bits per inch met 16700 sporen per inch. Nieuw beroepVolgens de algemene richtlijnen voor diploma's en werkomschrijvingen zijn er een paar nieuwe IT-beroepen bij gekomen. Een ervan is 'netwerkadministrateur'. Dan ben je de persoon die zorgt dat het netwerk functioneert naar de gebruikers toe. Komt er een nieuwe arbeider bij in de firma dan moet die een werkplek krijgen maar ook een aansluiting op het net, moet hij een naam en password krijgen, opgenomen worden in de diverse groepen, moet hij bepaalde rechten op data in het systeem krijgen enz. enz. Netwerkadministratie dus. Met een LAN netwerk bij een kleine firma zal het beroep ook inhouden het opsporen van defecte apparaten en door nieuwe vervangen en dergelijke handelingen. Maar met een WAN (Wide Area Netwerk) heb je gewoon een dagtaak om de zaak bij te houden. En ik moet zeggen: ik vind het ook een echt beroep dat specialistische vakkennis benodigt waarvoor je moet studeren. Laatst was ik bezig om MintNet op poten te zetten. Via de CAB-browser kan ik op makkelijke manier alles instellen en administreren wat betreft het netwerk. Het lijkt zo eenvoudig maar als amateur maak je fouten. Zo had ik kennelijk iets fout ingesteld want na een boot kwam ik niet verder dan de login procedure die vastliep. Toen moest ik van de grond af opnieuw beginnen. MS WordHet kan je overkomen dat iemand met een tekst langs komt die gemaakt is met MS-Word versie 8. Het is lastig om daar als Atariaan wat mee te doen. Maar gelukkig is er sinds kort MS-WordView dat zo goed mogelijk een binaire MS Word 8 file omzet tot een HTML-document. De software is afkomstig uit de Unix-wereld en door Ralf Schneider omgezet voor TOS. Zodra we het te pakken hebben zullen we er wat meer over schrijven.
Een andere mogelijkheid, die helaas wat duurder is, is het gebruik van de laatste Papyrus versie met het speciale import- en exportmodule van ROM Logicware. Digitale fotografieTen opzichte van 3 jaar geleden is het oplossend vermogen van digitale camera's met een factor 7 gestegen. Ons advies aan de slechts af en toe fotograferende lezer was: wachten met aanschaf. Maak voorlopig gewone foto's en scan die in als het zonodig digitaal moet worden. Op dit moment zijn de allerbeste digitale camera's in staat om afdrukken te maken die op een formaat van 13 x 18 cm niet van gewone foto's zijn te onderscheiden. Bij een overzicht over wat er nu zoal op de markt is valt mij op dat er heel wat wordt uitgeprobeerd aan bedieningscomfort en extra functies. De duurdere typen (met de meeste pixels) krijgen wel wat van video-camera's: heel veel knopjes met onbegrijpelijke symbolen en vele lagen van menu's in de zoeker. De makers hebben nog heel veel vrijheid in 'hoe ze dingen doen' en weten nog niet goed wat ze met alle computergestuurde zaken moeten doen. Een miskleun is het b.v. om de instelling contrast/belichting drie knopdrukken weg te moffelen (drie sub-menu's verder). De goede camera heeft nu 1280 x 960 pixels, sommige hebben meer maar let op: vaak wordt de 'omhooggerekende' waarde vermeld. Vooral de 1600 x 1200 is in deze verdacht. Een camera met een echte 1800 x 1200 pixels lijkt heel aantrekkelijk maar realiseer je dat je beeldverhoudingen dan 3:2 zijn. Ietwat ongebruikelijk zal ik maar zeggen. Dergelijke full-colour beelden vragen nogal wat opslag: een 8 Mb aan geheugen is zo op. En zo komen we bij een volgend probleem: de opslag van de beelden in de camera. Vaak wordt er gebruik gemaakt van inplugbare SmartMedia kaarten. Die zijn duur ( f450,-) en 16 Mb typen zijn moeilijk te krijgen. En ga je over op grotere capaciteitskaarten dan moet je ook weer de camerasoftware updaten. Niet echt handig. Je koopt geen dure camara die vervolgens de beelden comprimeert voor opslag waarbij de kwaliteit weer verloren gaat. Een Jpeg compressie is uit den boze. Maar ga je dan het beeld als verliesvrij ongecomprimeerde TIFF-file opbergen dan (Nikon Coolpix) is het geheugen wel erg gauw vol. Hadden ze nou niet even in de boordcomputer van de camera een simple LZW-compressie (verliesvrij) kunnen monteren? Camera's die zijn bedoeld voor professioneel gebruik gebruiken natuurlijk die SmartMedia geheugenkaarten niet. Ook niet de 'Memory Stick' waar ze gewone gebruikers mee willen opzadelen maar gewoon met uit de computerwereld afkomstige Type-II slot PC-Cards die je kan krijgen met 340 Mb capaciteit. Wat de cameramakers ook nog niet doorhebben is hoe je de beelden de computer in moet voeren. De oplossing van een aparte geheugenkaartlezer aan de computer aansluiten is een manier. Maar helaas, de SmartMedia kaarten hebben contacten op de buitenzijde dus na zo'n 50 maal in- en uitpluggen kan je problemen verwachten met de kontacten. Als een camera geen verwisselbare geheugenkaart heeft dan wordt gekozen voor de overal aanwezige seriële RS232 poort. Niet erg snel gaat dat uitlezen van de camera: je kan ondertussen een sjekkie draaien en oproken. Maar de eerste camera met een USB-aansluiting is al ontdekt. Helemaal bij de tijd is een camera (Kodak) die een snelle draadloze infrarood verbinding van het type IrDA gebruikt voor het overzenden van de beelden. Dat is pas snel en makkelijk! Iets anders waar je meestal niet aan denkt is het energieverbruik van die camera's als ze gebruikt worden. Voor allemaal geldt: ze vreten stroom! Pas op voor camera's waar batterijen in moeten. Dat kost je kapitalen omdat die batterijen maar voor 1/4 leeg hoeven te zijn en ze werken al niet meer in de camera (maar prima in de walkman). Denk niet dat je accu's kan zetten in een camera die voor batterijen bedoeld is: de spanning is dan net te laag. Het lijkt aantrekkelijk om een camera met accu's te hebben: die kan je opladen. Maar de gebruikelijke AA-typen hebben te weinig vermogen. Voor het betere werk kom je terecht bij Lithium-ion accu's. En die zijn weer duur. Met een CPU in de camara kan je ook dingen doen zoals de 'zoom' die we ook bij video-camera's altijd vinden geadverteerd '20x zoom', '40 x zoom' en zelfs nu al '100 x zoom'. Voor een groot gedeelte wordt hierbij geen gebruik gemaakt van een optisch lenzenstelsel maar van een 'digitale zoom'. Een truc van niks: gebruik alleen de middelste pixels van de CCD-chip om het beeld te vormen, blaas rekenkundig het aantal pixels op en je hebt zoom-effect. Slechts een enkeling heeft verder gekeken naar het samenspel: computer - camera. Meestal komt men niet verder dan 'download van beeld'. Een echt originele uitvinding is de digitale panorama foto. Zet de Canon camera op 'panorama' en na het nemen van het eerste beeld zie je links in de zoeker het rechter strookje van je opgenomen beeld verschijnen. Richt de camara zo, dat je volgende beeld een beetje een overlap maakt hiermee enz. Met de software 'PhotoStitch' worden de beelden aan elkaar gemonteerd. Een goed idee. Voor de rest: alle camera's hebben inmiddels een flits. Dat is ook wel nodi g want de lichtgevoeligheid van de beeldvormende CCD-chip is in verhouding met fotografische film erg laag. Nog even een laatste observatie: er was zelfs een camera die volgens het 'Owner manual' een luidspreker bevat. Na wat zoeken - tja, waar is zo'n ding nu voor bruikbaar? - kwam de aap uit de mouw: in een sub-sub-sub menuutje aangegeven door een cryptisch symbooltje kan je de luidspreker aanzetten. Maak je dan een foto dan krijg je een bedrieglijk echte en luide sluiter-klik te horen. Waar is dat nu voor nodig? Duits tijdschriftDe redactie ontving via via het tijdschrift 'Classic Atari', 'Fanzine fuer XL/XE/ST/ STE/TT&Falcon'. Deze eerste uitgave is in A4 format en ongeveer 14 bladen (28 pagina's) dik gevuld met een grote letter. De enige advertentie in het blad is afkomstig van M.u.C.S. uit Hannover. De meeste besproken zaken in het blad (games) zijn bij die firma te koop. Wat betreft de ST: er is een bespreking van 'Draconis', de alleskunner voor het Internet. In de rubriek hardware/technik een verhandeling over de Falcon Speeder centurbo II van Centek. De prijs is DM 3,50 per uitgave. Voor DM 28 heb je een abonnement voor 4 nummers die ze binnen 12 maanden hopen te produceren. Belangstellenden kunnen kontakt opnemen met Bastian Moritz, Tuebbingweg 41, D-45307 Essen, Duitsland. Ook het tweede nummer kwam bij ons binnen. De vermelde prijs is nu DM 7,00 geworden en de titel is een beetje gewijzigd: 'Classic ATARI' 'Fanzine fuer 8-bit . ST/E . Falcon . TT & Clones'.
Het blad is aanzienlijk dikker geworden. De pagina's zijn nog steeds ongenummerd maar het zijn er zeker 36. Nog steeds wordt een grote, goed leesbare letter gebruikt en ze hebben wat meer advertenties (AG Computing is erbij gekomen). Hadden ze er van de eerste uitgave maar 100 stuks laten drukken, dit keer zijn het er 500, die ze allemaal hopen kwijt te raken. Ook het aantal mensen dat een bijdrage levert is gestegen. De layout is nog een speels mengsel van stijlen, maar er is duidelijk meer zorg aan besteed. Opvallend is dat verhoudingsgewijs de hoeveelheid tekst over Atari ST veel groter is geworden dan die over de 8-bit computers. Er wordt nog wel veel over games verteld, maar er staan ook stukjes in over Papyrus en Scan-X software om maar iets te noemen. De inhoud is echt zeer gevarieerd. Foto's printenHeb je eventueel met een digitale fotocamera een aantal beelden verzameld en wil je die in de hand kunnen houden dan zal je al gauw denken: daar heb je zo'n kleuren-inkjet-printer met speciaal papier voor nodig. Dat gaat je dan de nodige guldens per A4-tje kosten. En bekijk je een paar weken later de afbeeldingen dan zijn de kleuren teruggelopen. En ook maken zweterige vingers vlekken. Dat kan allemaal beter. Niet goedkoper want 1 gulden voor een 10 x 15 cm afdruk wordt door Kodak gerekend. Denk niet dat je via merkloze laboratoria goedkoper uit bent: die wagen het soms om 5 gulden te vragen. Kodak speelt al in op de toekomst. Her en der zetten ze Kodak PhotoNet Order Stations neer. Menugestuurd met een aanraakscherm is de bediening redelijk fool-proof. Aan de voorkant van de vormgegeven zuil zitten gleuven. Om het hele rijtje op te sommen: slots voor geheugenkaarten typen SmartMedia, Memory Stick, Compact, Flash en PCMCIA. Voor ronddraaiende media zijn er drives aanwezig voor MS-DOS floppies, DOS-ZIP disk, PhotoCD en standaard PC-CD-ROM. De computer is zo intelligent dat die nagenoeg foutloos alle afbeeldingen weet bijeen te zoeken. Eventueel kan je met de hand de directories aflopen van een disk en ze zelf aanduiden. Een heel groot aantal beeldformats wordt herkend. Na intypen van naam adres worden de foto's je toegezonden. Je digitale data wordt vanuit de zuil verzonden (via een ISDN-telefoonlijn) naar een Kodak laboratorium. Daar wordt met een laserbelichter een kleurenafdruk gemaakt. Ik was even verbaasd te horen dat zo'n apparaat nu 1400 afdrukken op 10 x 15 cm formaat per uur kan leveren. Nog even een puntje voor PovRay-gebruikers: er zijn tegenwoordig ook mogelijkheden om je gerenderde beelden op dia te zetten. Inmiddels zijn er ook anderen die een digitale afdrukservice bieden. Hun terminals zijn functioneel nagenoeg gelijk aan Kodak maar wees niet verbaasd als er geen gleuf is voor b.v. een CD-ROM, wat mij overkwam. Ook de software kan anders werken; b.v. alle beelden worden als 1 grote massa weergegeven zonder structuur, wat met 80 beelden verdeeld over 16 folders problemen kwa overzichtelijkheid oplevert. En problemen met nu opduikende dubbele namen. Dat wordt dan gecompenseerd door bij de keuze eventjes het beeld groot op het scherm te zetten. Niet leuk als je gesteld bent op je privacy. Nee, bij sommige typen terminals zijn de kinderziekten er nog niet uit. Neem voor de zekerheid een laptop computer mee zodat je b.v. geweigerde JPG's met de kleuren in CMYK-notatie kan omzetten tot RGB-JPG files. Ook heel bruikbaar zijn de stations van EuroColor. Die versturen de data niet online maar via JAZ-disks. Aan het eind van de werkdag gaat die disk mee met het gewone fotowerk naar het lab. In de praktijk blijkt dat t.o.v. online geen noemenswaardig tijdverlies te geven. Als klant krijg je een chipcard die je in het apparaat stopt. Maak je geregeld van de service gebruik dan moet je op een gegeven moment niet verbaaasd zijn als op het scherm de tekst verschijnt 'maar weer als 10 x 15 afdrukken zoals altijd?' De bediening van het apparaat is niet moeilijk. Hier is nagedacht over de software. De inhoud van je medium wordt gestructureerd aan de hand van namen van folders e.d. op het scherm getoond. Naar keuze kan die je de plaatjes in postzegelformaat laten zien. Leve de privacy! Leuk is dat je zelf desgewenst beelduitsnedes kan maken maar omdat je moet werken met een aanraakscherm kan je dat niet pixel-precies doen. Voor de rest: er zijn heel wat firma's die op het net reclame maken. Prijzen en service lopen sterk uit elkaar. Technisch gezien moet je voor de allerbeste kwaliteit een firma zoeken met een Fuji Frontier MiniLab. Maar wat Kodak met zijn Kodak CRT-/LED-Finisher doet (maken van een foto van een beeldscherm in principe) is ook lang niet slecht. Een aanrader zijn verder nog firma's die je kan vinden op het net en die gebruik maken van de Konica Digital Minilab apparaten. Internet telefonieEen tijdje terug leek het wel wat te worden: telefonie via het Internet. De prijsbesparing die mogelijk was leek geweldig. Maar de digitale verbindingen worden niet beter met als gevolg dat de geluidskwalitiet allerbelabberdst blijft. Teveel tikken, uitvallers, kraken enz. in het geluid om echt bruikbaar te zijn. Internetters die aan de kabel van A-2000 in Amsterdam zitten halen onderling een hoge baudrate. Maar ja, die kunnen vanwege kabel-telefoon ook al voor een appel en een ei met elkaar praten zonder een computer nodig te hebben! De kwestie is dat de vrijheid op de markt voor internationale telefonie nu ook tot ons land doordringt. Onze Telecom verlaagt elke maand zijn prijzen voor Internationaal telefoneren. Met als gevolg dat ik nu goedkoper praat met mensen in de USA dan met mijn naaste buren in België. Ook zijn er vele firma's die nog lagere tarieven bieden. Het is niet zo lang geleden dat een gesprek met Japan f 2,45 kostte. Nu is dat nog maar 29 cent bij de goedkoopste aanbieder. Voor dergelijke tarieven gaat men niet meer zitten hannessen met Internet telefonie. Atari en digitale fotografieAl twee jaar geleden kwam in Frankrijk de firma Parx met een programma om een digitale camera van het merk Casio aan een Atari aan te sluiten en te bedienen. Nou ja, bedienen. Het enige wat kon was foto's downloaden, meer niet. Sinds kort is er software met de naam 'Olympia' die gebruikt wordt om, hoe kan het anders, Olympus digitale camera's te kunnen gebruiken op onze Atari-computers. Ondersteunde types zijn tot nu toe: Olympus C840L (kost ruim 1000 gulden), Nikan CoolPix900S (ongeveer 1700 gulden) en Epson PhotoPC 750Z (ook ruim 1700 gulden). In verhouding is de prijs van de software een schijntje: DM 99,-.
Wel moet opgemerkt worden dat je de nodige extra's op de computer moet hebben: NVDI versie 5, als het even kan MagiC of in elk geval een multitasking desktop met AV-server eigenschappen, een browser en de HSModem spullen om de seriële poorten goed te zetten. Maar dan kan je ook alle functies van de camera bedienen zoals datum, helderheid van het LCD-scherm en de stroombesparing. Overdracht b.v. is mogelijk met een baudrate van 19.200. Zelf willen de digitale camera's wel sneller: 115.00 Baud maar dat haalt onze ST niet. Je kan een overzicht krijgen van de beelden met behulp van thumbnail-grote plaatjes op een HTML-page. Vandaar dat de makers multitasking aanraden: dan kan men tussen de browser en dit programma schakelen. We zullen proberen een demo-versie in de PD-bibliotheek op te nemen. De maker is Durs Locher uit Bern, Zwitserland, en in Duitsland loopt verkoop via AG Computertechnik. Of het in ons land te verkrijgen is, weten we niet. Maar u kunt altijd navraag doen bij MABN te Schiedam. Strepen in printToen ik ooit met mijn ST-computer voor het eerst een screendump uit mijn printer liet komen (via de Alt-Help knop) zag het er niet uit: witte strepen horizontaal. Na wat dipswitches aan de achterkant van de printer verzet te hebben was die de ergelijke gewoonte om te ver door te schuiven met het papier kwijt. Toen was het tijd voor de volgende teleurstelling: je bleef horizontale streping houden. Schoof de printer het papier nu te weinig ver door? Nee, dat was het niet zoals bleek onder een vergrootglas. Het was een kwestie van het niet-aansluiten van de beeldpuntjes waar de geprinte stroken aan elkaar grenzen. Dat probleem was niet simpel op te lossen. Heel wat software moet vanwege geheugentekort een afbeelding in stroken opbouwen. Een grijstintenbeeld dat gerasterd wordt door software heeft dan niet aaneenpassende rasterpunten. Anders gezegd: bij het zetten van printerdots wordt niet gekeken waar in de vorige strook de dotjes zijn terecht gekomen. Foutje van de software, want het kan wel goed. Ik heb het tijden laten rusten maar kort geleden viel ik van mij stoel toen ik een grijstinten plaatje zag dat uit een spiksplinternieuwe 1200 dpi PostScript laserprinter van 4000 gulden kwam. Weer die lelijke streepvorming horizontaal. Hebben zo nu na 15 jaar doormodderen nog niet door dat dit effect geen onontkoombaar fysisch verschijnsel is maar een kwestie van knullig kleurinformatie in z/w pixels omzetten? E-mail aanmaningIn het vakblad voor deurwaarders stond een stukje dat vertelde dat aanmanen via e-mail wel handig is maar dat er geen rechtsgrond is om op te steunen. Het is voor de rechter niet aannemelijk te maken dat een e-mail bericht ontvangen is en gelezen is. De oude vertrouwde manier van het aangetekend per post verzenden is de enige mogelijkheid. Zelfs een reactie op een aanmaning die via e-mail terugkomt heeft geen juridiche draagkracht. Het wachten is op een juridisch geldige handtekening voor e-mail. Technisch geen probleem, maar wetskundig wel. Hoeveel pixels?Ga je een digitaal beeld op papier zetten of laten afdrukken dan is het goed om te weten hoeveel pixels je nodig hebt voor een aanvaardbare kwaliteit. In het voortreffelijke Duitse tijdschrift C't (de Nederlandse versie wordt trouwens ook steeds beter!) vonden we een tabelletje. Als er voor de belichting gebruik wordt gemaakt van de Fujifilm Laserbelichter die op 300ppi werkt dan is het als volgt:
Kleur naar grijstintenToen de fotografie begon was de z/w emulsie nogal ongevoelig voor rood licht. Met als gevolg dat een rode roos veel te zwart wordt afgebeeld naar ons gevoel. Later is men erin geslaagd om de gevoeligheid voor de diverse kleuren gelijk te trekken op zo'n manier dat 'de grijstinten kloppen'. Dit is natuurlijk zeer subjectief en er zijn heel wat experimenten gedaan om te komen tot een goede z/w film die de gekleurde werkelijkheid in grijstinten weergeeft. Nu we een computer hebben waarin we kunnen spelen met gedigitaliseerde 24-bits kleurenbeelden is de vraag niet zo gek: 'hoe wordt dat nu omgezet in 256 grijstinten?' De formule voor de omrekening van een 24-bits RGB kleurenpixel in een grijstint is: 0.59 x G + 0,3 x R + 0,11 x B. Tenminste, zo wordt de luminantie berekening in mijn leerboek opgegeven. Veel geheugenKoop je een PC dan zit daarin standaard óf een geheugenmodule met 32 Mb erop óf een module van 64 Mb. Onder de hand zijn er ook al modules met 128 Mb verkrijgbaar. Heb je het geld ervoor over dan bestaan er van het merk Viking ook modules met 256 en 512 Mb. Maar dan neemt het aantal chips op een DIM-module wel erg toe. Met de zogeheten T3-norm kunnen 36 chips als het ware 'gesandwicht' worden zodat ze op de plaats passen van de normale modules. de prijs van zo'n luxe 512 Mb die in een gewoon DIMM-slot past is maar liefst 4000 gulden, dat wel! Moore's wetmatigheidMeneer Moore zei ooit eens: in de silicium/chip industrie zal iedere 18 maanden een verdubbeling van het aantal structuren per oppervlak mogelijk zijn. Die uitspraak van meer dan 20 jaar geleden is uitgekomen. Maar helaas, het eind is in zicht. Op dit moment worden CPU's gemaakt in de zgn. 25 micron-techniek. Daarbij is de laagdikte van het isolerend siliciumoxide 4 nanometer dik. Men is al over aan het gaan naar de 0,18 micron techniek waarbij de laagdikte verminderd tot 3 nm. Dan hebben we te maken met een dikte van de isolatielaag van nog maar 25 atomen (met hun bijbehorende oxide-atomen natuurlijk). De kans is groot dat als je kleiner gaat dan quantumeffecten opduiken. En dat doen ze dan ook: bij een laagdikte van nog maar 4 atomen kunnen electronen via de zuurstofatomen doortunnelen. Met andere woorden : siliciumoxyde is dan geen isolator meer. Gaat de techniek verder dan zal de absolute grens bereikt worden in het jaar 2010. Tegen die tijd moet er iets anders bedacht worden want anders moet men van silicium (-oxyde eigenlijk) afstappen. Simpel verbinden?Microsoft timmert samen met Intel nogal aan de weg met hun USB-bus. Dus als twee mensen elkaar met hun computer tegenkomen dan lijkt het simpel: een kabeltje tussen de beide USB-porten en data stroomt makkelijk heen en weer. Geen speciale ethernetcard nodig met complexe software en dat is handig. Maar helaas: de USB-poort is zo stom opgezet dat je niet twee computers met elkaar kan verbinden. En wat is de stommiteit? Dat het niet is toegestaan om twee 'hosts' (PC's) tegelijk op de USB te hebben. Met gevolg: extra kosten voor zo iets simpels. Ruim 100 gulden kost dan ook een kabel met erin de electronica om de data te manipuleren zodat iedere computer voor zich de indruk krijgt dat er een echte 'enduser' is. Met als gevolg dat er 1 Mbyte per seconde haalbaar is. Dit komt ongeveer overeen met de 10 Mbit/sec van Ethernet en ligt ver boven wat een parallelpoort op een PC kan halen. VentilatorNiets is zo ergerlijk als het lawaai van een ventilator. Iedereen vindt het normaal als en PC duidelijk hoorbaar aan staat. Toch is dat niet nodig. Gezien de efficiëntie van geschakelde voedingen moet het kunnen om 150 Watt in een standaardbehuizing te zetten. Het is een kwestie van: betere onderdelen en een goede plaatsing van de hete onderdelen. Je komt dan met passieve luchtkoeling klaar. Het is helaas wel duuder dan normaal: een ATX-versie die in een normale behuizing past kost 350 gulden. JavaHet is Java vóór en het is Java na als je alle berichten moet geloven. 'Het is zo verschrikkelijk populair' verzuchtte een cursusgever tegen mij want die moest omschakelen van C++ naar Java en had niet te klagen over aantallen Java-cursisten. Er is dan ook een nieuw record gevestigd, hoe kan het anders in San Francisco in de USA. De 'developers conference' genoemde JavaOne 99 trok maar liefst 20.000 deelnemers. U kunt zich indenken: geen aspect is onbelicht gebleven. Iedereen heeft fantastische plannen. Wel is na afloop de zaak een beetje goed verdeeld geraakt. Zie de voor zichzelf sprekende afbeeldingen. NaamgevingAtari-computers hebben iets met namen van vogels. We hebben de Falcon en de opvolger van de TT heet 'Milan', een Duitse naam voor een kraaiachtige vogel. De voorloper van de Falcon die eigenlijk nooit in productie is geweest had de naam 'Sparrow' (spreeuw). En laten we ook eventjes niet vergeten dat in Franrijk de 'Phenix' zou bestaan. Maar op de een of andere manier doet die computer zijn naam eer aan, alleen dat opstijgen uit het vernieuwende vuur wil niet vlotten. Ook was er ooit een 'Eagle' gemaakt door GE-Soft maar die firma is na de verkoop van ongeveer 50 stuks failliet gegaan. Enigszins buiten dit stramien valt de naam van de TT-opvolger van Fredi Aschwanden uit Zwitserland: de 'Medusa'. Voor de volledigheid wil ik ook eventjes de 'Hades' noemen maar dat is voor zover mij bekend in geen enkele Europese taal een vogeltje. Bij wijze van grap kunnen we onze cartridge port (meestal ROM-poort genoemd) omdopen tot 'partridge poort' (partridge is de engelse naam voor een patrijs, ook een vogel). Voor de game-computers had Atari een voorkeur voor kat-achtigen: de 64-bit Jaguar, de hand-held 16 bitter 'Lynx' en de voorganger die het prototypestadium nooit achter zich heeft gelaten de 'Panther', een kruising tussen een 7800 en de latere Jaguar. En heel vroeger het 'pong-spel' dat 'Tabby' zou heten. Dit laatste is niet zeker. FloppyshopDe FaST Club uit Nottingham UK stuurde ons de laatste uitgave van hun FaST Club News op (8 pagina's op A5 format). Ze geven ook nog steeds het blaadje ST Applications uit dat nog maar een schaduw is van wat het vroeger was.
Ze hebben nu ook de CD's van de Floppyshop overgenomen. Het betreft hier de FloppyShop Gold Volumes 1 t/m 7. Ze kosten œ 13 per stuk en koop je ze alle zeven dan is korting te bedingen. Maar dan heb je ook de complete Floppyshop ST en Falcon PD en Shareware die ze in de loop der jaren hebben uitgegeven, en dat is heel wat. De disks zitten allemaal goed vol. Voor mensen die niet in alles zij geinteresseerd volgt hier een korte inhoudsopgave.
Voor meer informatie kan men terecht op de homepage of een briefjee-mailen Digitaal geluidHoe je ook te werk gaat uiteindelijk hoort de luisteraar analoog geluid. Er is dus een groeiende markt voor analoog-digitaal omzetters in het audio-bereik. Maar de prijzen van goede omzetters zijn hoog. Ga je de Falcon b.v. wat dit betreft verbeteren dan ben je zo 300 gulden kwijt om het analoog/digitaal geluidsdeel te vervangen. Maar chips worden altijd goedkoper. Nu heb je voor een tientje al een prima chip voor de omzetting van digitaal naar analoog waarbij het aantal componenten dat je nodig hebt in het analoge geluidsdeel miniem is. Standaard is het dynamisch bereik nu opgerekt naar 100 dB wat beduidend meer is dan een CD-Audio kan leveren. Een groeimarkt wordt niet zo zeer verwacht in de digitale TV en audio met satellietontvangers maar in de digitale 'terrestial' ontvangers. CD'sNatuurlijk bestaat de serie FaST Club CD nog steeds en is verkrijgbaar bij de gelijknamige club. CD #1 schijnt uitverkocht te zijn. Een korte inhoudsopgave van deze 4 disks (nr. 5 schijnt ook op te zijn) is:
MultiTOSVan Woller Systeme komt het bericht dat eind Augustus van N.AES versie 2.0 klaar zal zijn. Momenteel is 1.2 courant. Gezegd moet worden dat N.AES inderdaad een goede vervanger is voor het MultiTOS van Atari en dat over het algemeen in samenwerking met MiNT en de desktop 'Thing' een goed werkend systeem te maken is. In hoeverre de verbeteringen de moeite waard zijn is onduidelijk. Maar dat heb je meer met systeemsoftware: sommige fouten merken maar een paar mensen op en andere fouten bezorgen iedereen last. Van dit laatste heb ik wat betreft N.AES geen nare berichten gehoord. Hoeveel een update gaat kosten was nog niet bekend toen dit stukje geschreven werd. Positive Image 2Van de FaST club uit de UK komt het bericht dat ze de rechten en distributie van deze alleskunner hebben overgenomen. Het betreft hier een tekenprogramma (pixelgebaseerd) met een groot aantal retoucheerfuncties en een beeldbewerking. En om niet te vergeten: je kan ook nog printen. Er wordt gewerkt intern met 24-bits kleur en wat je ziet op het beeldscherm hangt een beetje af van de mogelijkheden van de computer die een ST, een TT of een Falcon kan zijn. Vergeet ook eventjes niet dat kleurenbeelden veel geheugenplaats innemen waardoor een ST met maar 4 Mb je gauw begrenst. Het programma is voortdurend bijgehouden dus het hoeft geen verbazing te wekken dat de DSP van de Falcon gebruikt wordt. Vanwege die '24-bits kleur' is er natuurlijk ook op gerekend dat de diverse gebruikelijke grafische uitbreidingen ten volle benut kunnen worden. In een kort overzicht van de functies kunnen genoemd worden: helderheid, kontrast, rekken en krimpen, omkeren, threshold, histogram, opscherpen/vervagen, dodge/burn, eraser, fill, spraycan, paint, pencil, rubber stamp, text rotate, stereograph, filters zoals blur, emboss, erode, vibrate. Voor het eerst in 2 jaar is er weer een update verschenen met wat nieuwe toeters en bellen en wat meer graphic formats. Dat deze software bij ons zo onbekend is komt zeker door de hoge prijs: œ80. Maar de nieuwe versie gaat nu nog maar œ25 kosten. Misschien toch maar eens verder kijken op het net of gewoon hier verder lezen in dit blad. Want nu volgen de specificaties zoals de FaST Club ze aan ons heeft opgegegeven.
Voor zover de info over het benodigde operating systeem. We gaan verder met multitasking:
Maar nu dan de grafische functies:
Op de Falcon krijg je de volgende extra's:
Op een gegeven moment wil je de afbeeldingen wel eens op papier zien. Dan kan je vanuit dit programma printen.
Over de beeldbewerking wordt het volgende vermeld:
Het retoucheren doe je meestal met een penseeltje, een gummetje en een kleurenpotlood. Dat is overal redelijk standaard. Ook Positive Image houdt zich wat dit betreft aan het bekende stramien. Een penseel kan niet alleen kleur opbrengen maar ook een functie op de pixels loslaten b.v.
Natuurlijk is er ook een hele lijst van verbeteringen en toevoegingen in de nieuwe versie. Hier komen er een paar.
Heeft dit alles je belangstelling gewekt kijk dan eens verder op de eerder vermelde homepage. Frans tijdschriftVanaf begin dit jaar bestaat er een nieuw Frans Atari tijdschrift. Gelukkig kregen we deze zomer de eerste vier exemplaren onder ogen. De naam is 'TesTosTerone' 'Le fanzine de tous les Ataristes passionnés'. Het blad wordt gevormd door een aantal bijeengeniete pagina's op A4 formaat. Sinds uitgave 4 wordt er gedrukt op A3-format (dat geeft dubbelgevouwen 2 A4-tjes). De oplage en de dikte zijn kennelijk toegenomen het laatste halfjaar. In elk geval staat op de achterkant van uitgave 3 het aantal abonnee's grafisch afgebeeld per district in Frankrijk. Dat komt de 100 niet te boven. De layout is speels met veel afbeeldingen.
Er wordt volop aandacht aan games gegeven maar ook zitten er her en der leuke dingen tussen zoals in het eerste nummer een tabelletje van welke printers ondersteund worden door NVDI5. Een aparte rubriek bespreekt recente shareware. Latere uitgaven bevatten meer artikelen met gedegen inhoud zoals in nr. 2 een keurige uitleg met afbeelding voor het gebruik van STinG en de Dialler. In aflevering 3 een goed verhaal van iemand die drie digitale camera's zelf geprobeerd had en ervaren hoe e.e.a. te werk gaat op zijn Atari-computer (beelden inladen, bewerken e.d.). Heel technisch is ook een artikel over het programmeren van het luxe JoyPad van de Falcon (voor het maken van acties-games). Nummer 4 (prijs Fr 25) laat zien dat er nu enige vaste rubrieken zijn zoals nieuwe shareware, hardware, overzichten van de inhoud van andere bladen, een advertentie van het andere Franse tijdschrift ACC Magazine, en veel over games. De laatste uitgave bevat ook aanmerkelijk meer advertenties. In een klein kadertje wordt vermeld dat het blad op een Falcon gemaakt is met Calamus SL93 en dat de uitdruk gedaan is op een Epson Stylus Color 500 printer (in z/w). In elk geval lukt het ze niet om afbeeldingen streepvrij te krijgen. We hebben de bladen heel goed nagekeken maar konden geen adres vinden. Dus het is het beste om Cornot Pascal te bereiken. Kleuren tekenenMet een schuin oog heeft men gekeken hoe de Amiga met kleur kan omgaan. Dank zijn allerlei slimme trucs en meer gegoochel lukt het om 'veel' kleur op het scherm te krijgen. Het tekenpakket EZ Art Professional is dan ook bedoeld voor het maken van kleurige beelden en die weer te geven op een beeldscherm. Deze toepasing weerspiegelt zich ook in de soort ondersteunde grafische file-formats: Neochrome, Degas, Crack Art, Tiny Spectrum 512 en IFF. De prijs is 10 pond. HandwerkenOok bij hobby's zoals breien en borduren worden computers gebruikt. Van de FaST Club komt bericht dat Easy Stitch nog maar 10 pond kost. Het is bedoeld voor het ontwerpen van kruissteken over velden van 1200 x 800 steekjes maximaal. Normale tekengereedschappen zijn op deze specifieke ontwerptaak toegesneden. Ook kunnen rugsteken en halve steken gebruikt worden.
Imagecopy 4.1Al heel lang is dit programma in de UK een bekende. Bij ons stukken minder maar in de loop der jaren (Image Copy bestaat zeker al bijna 7 jaar) is het aantal gebruikers gestadig gestegen. In het begin was Imagecopy een accessoire onder de vele die zorgen voor een screendump naar een file. Daar kwamen al gauw printmogelijkheden bij die onze simpele Alt+Help printerdump verre overschrijden kwa mogelijkheden. Later kwamen er mogelijkheden om vele grafische fileformats te lezen, er tussen te converteren enz. Bij de komst van kleurenprinters kwamen er weer meer uitbreidingen. Truecolor moest mogelijk zijn en veel printerinstellingen die voor kleur nodig zijn moesten worden aangebracht. Al met al: ImageCopy is uitgegroeid tot een van de betere kleurenplaatjes printers. Versie 4.1 is inmiddels verkrijgbaar en ik zal eventjes de uitbreidingen en verbeteringen bespreken.
Imagecopy wordt verkocht door de al eerder vermelde FaST Club. WensuiteDeze Franse browser is nu ook buiten Frankrijk te koop. Maar tot nu toe zijn er weinig positieve geluiden te horen. Talrijke mensen melden dat ze het niet goed aan de praat krijgen en dat de zaak nogal eens vastloopt. Zo kwam bij ons een melding binnen van Martin Byttebier die geprobeerd had Wensuite neer te zetten op een partitie die vanaf MiNT bereikt kan worden en die tegelijk ook VFAT is (dat heeft iets met Windows te maken). Dat had rampzalige gevolgen. Wat bleek hem? Wensuite maakt uit zichzelf een folder aan die geen naam heeft in zijn eigen (wensuite) folder. Maar een backup programma zoals het veelgebruikte Diamond Backup kan daar niet tegen. Ook de destop Thing wil zich erin verslikken en melden dat die folder 'te diep genesteld is'. Het wordt lastig om die naamloze folder te verwijderen van de disk. Dit probleem met een MiNT VFAT partitie is aan de auteur al tijden geleden gemeld maar in de nieuwe versie nog steeds niet opgelost. Ook in de redactie weet niemand een goede reden te bedenken waarom er een specifieke naamloze folder nodig zou zijn. Ook zijn er problemen bij het gebruik van de HSModem software. Volgens sommigen moet een speciaal ser4kbuf.prg achter de HSModem seriële drivers staan, volgens anderen moet je de buffers zelf met behulp van Setter.prg verzetten in de drivers (de op zijn Duits geheten Sendepuffergrosse en Empfangpuffergrosse) en er zou ook bij de distributeurs, 'Promethee' op hun BSS een speciale setter zijn die via FTP op te halen is op 04.66.63.40.16. Een nieuwsbrief van OXO zelf raadt aan om ser4kbuf niet te gebruiken. Het lijkt mij het beste om dit advies te volgen. Dus toch alleen maar de HSModem drivers gebruiken en de instellingen met setter.ttp (die werkt volgens sommigen beter) veranderen. Als voorbeeld geef ik hier de instelling voor de scc.prg: na de melding waarin de volgorde wordt opgegegeven: empfaenger-Modem2, Sender-Modem2, Empfaenger-Serial2, Sender-Serial2 Platz / Place Nr.1 : 16384 en de volgende getallen daarna: 8192, 256 en 256. Dit verhaaltje zal een vervolg krijgen, daar mag niet aan worden getwijfeld. GenealogieFamily Roots II is een makkelijk te bedienen database op basis van gelinkte objecten waarvan de relaties in boom-vorm weergegeven worden. Alle functies die je voor dit werk standaard mag verwachten zijn aanwezig. Wat heel handig is is dat nieuwe zaken makkelijk kunnen worden toegevoegd en dat veranderingen en toevoegingen aan de boomstructuur simpel gaan. Een manual om uit te printen is op de disk aanwezig. Er is dus geen online-help. Gezien de aard van de materie kan je op een 520 ST+ met alleen een floppydrive al goed uit de voeten. Een paar eigenschappen zijn:
De prijs van deze software is œ10. Wel moet ik eventjes aantekenen dat deze software gericht is op genealogen in het UK waar ze iets andere werkwijzen hebben dan op het continent. Pas op: VFATAls het goed is dan was al eerder gemeld dat het gebruik van de webbrowser 'Wensuite' vanaf een VFAT partitie tot ernstige moeilijkheden leidt. Ga niet denken: 'wat leuk dat een VFAT-partitie lange filenamen ondersteunt' en 'laat ik maar eens zo'n partitie aanmaken' want je haalt je zinloze ellende op de hals. Onze Atari-software doet hele rare dingen op VFAT-partities. Aangezien VFAT toch alleen maar met MiNT toegankelijk is kan je net zo goed een Minix-partitie aanmaken: dan heb je lange filenamen en nog veel meer luxe zonder gezeur. Ik zie dat ik eventjes voor eigen parochie praatte want ook modern MagiC kent de VFAT-partitie. Of en welke problemen MagiC daarmee heeft is mij niet bekend. Wees voorzichtig, is mijn advies. Ga b.v. nooit Diamond Edge op een VFAT loslaten. Die partitie gaat gegarandeerd aan gort. Files transporteren met Kobold versie 3.5 gaat goed, de lange filenamen worden 'meegenomen' maar helaas de VFAT wordt behandeld in de GEMDOS-mode en dat werkt veel trager. Het is al gezegd: Wensuite en VFAT gaan niet samen. Zelfs een recente Imagecopy 4.2b2 kent wel lange filenamen maar gebruik daarvan geeft toch problemen. Dan hebben we nog een hele zwik programma's die geen lange filenamen kennen zoals (dat vind ik echt jammer) ST-Zip. Programma's die wel lange filenamen kunnen verteren zijn b.v. Everest, QED, IdeaList, Calamus SL98/99, Egal, LZH-shell 3.10, XInfo en GrafTool. Nog een tip voor dit laatste programma: probeer niet om catalogi met lange namen te laten maken. Dat gaat niet goed. Je kan ook verrassingen komen te staan als gebruiker van de newsreader NewSie. Standaard zal men dan Munpack gebruiken en die kort filenamen af tot 8+3 notatie. Dan is er ook nog de kwestie dat bij gebruik van lange namen de lengte van de padnaam erg groot kan worden. Her en der gaan dingen mis als de lengte groter wordt dan 256 letters. Sommige desktops en fileselectors geraken al bij kleinere lengtes in moeilijkheden. In de laatste versie van Thing zit ook een beperking: 32 letters voor de filenaam. Tot slot kan niet onvermeld blijven dat spaties in filenamen voor de nodige moeilijkheden zorgen evenals files en folders 'zonder naam'. JPEG-beeldbewerkingHeb je af en toe te maken met afbeeldingen in het JPEG-format dan loont het de moeite om de software van de JPEG-groep zelf te gebruiken. Die zijn omgezet voor onze Atari-computers (te vinden op PD-disk C 168 b.v.). Een lezer kwam met de vraag 'hoe moet ik deze lastig te bedienen software inzetten om een afbeelding te roteren?' Ons antwoord: zet het om in een pixelbeeld en laat het roteren dan in je beeldbewerkingsprogramma gebeuren of je DTP-programma. Maar nu voor een echt antwoord. Haal op het net onze laatste JPEG-implementatie voor Atari. De commando's zijn dan:
Houd je niet van intypen dan kan je de shell van Katherine Ellis gebruiken (ook te vinden op de PD-disk). Om nog even terug te komen op een alternatieve oplossing: Positive Image en TruePaint kunnen het ook. GemulatorIn de vorige aflevering zijn een aantal freeware-, shareware en PD-emulatoren vermeld. Nu is het tijd om weer iets te melden over de Gemulator, een emulator voor op een PC om zo een Atari na te doen. Dit product bestaat al vele jaren en is in die tijd verder ontwikkeld. Ook bij Motorola die onze PC's fabriceert is men verder gegaan met softwarematige emulatoren voor de 68000 serie. Gemulator maakt gebruik hiervan. De laatste versie is Gemulator Pro versie 6 en bedoeld om te werken onder modern Windows want de 32-bit DirectX wordt gebruikt. Op het scherm krijg je daardoor een venster waarbinnen de Atari-computer a.h.w. werkt. Vanwege copyright wordt een ISA-insteekkaart geleverd waarop je diverse TOS-chips kan zetten. Zo kan je zowel Tos 2.06 als b.v. Tos 1.2 afwisselend gebruiken. Heb je Mac ROM chips dan kan zelfs een Mac worden nagedaan (de types Macintosh Se en Macintosh II tenminste). Momenteel trekt men zich niet zoveel meer aan van het copyright van Atari. Vandaar dat voor ons een disk-based versie van TOS toereikend is. Zonder de ISA-kaart is de Gemulator een stuk goedkoper te verkrijgen. Ook is wat betreft de bruikbaarheid van disk e.e.a. verbeterd in de loop der tijd. Zo hoef je geen speciale Atari-partities meer te maken op de harddisk, CD-ROM drives zijn goed te benaderen en ook enkelzijdige 360 Kb floppydisks die geformatteerd zijn met TOS versie 1 kunnen gelezen worden. Ook Mac-floppies kunnen gebruikt worden als je Mac-emulatie doet. Zelfs de Magic Sac disks (wie weet zich nog te herinneren wat dat was?) zijn bruikbaar. EmulatieTot nu toe zijn nieuwe opvolgers voor Falcon en TT altijd uitgerust met een 680xx CPU van Motorola. Bij Apple hebben ze deze CPU's aan de kant gezet en zijn ze verder gegaan met het emuleren van een 680xx CPU op een 603 CPU. De vraag kan gesteld worden: 'moeten we nieuwe hardware blijven maken met Motorola CPU's?' Ik zou zeggen van niet, al was het alleen maar vanwege de prijs. De marktprijzen voor de CPU's van Motorola zijn (afgezien van de 8 MHz 68000 CPU's die 25 gulden kosten) erg hoog: 50 MHz 68030 kost $100, een 33 MHz 68040 zoals in de Milan moet nog altijd $212 kosten een 50 MHz 68060 voor de Hades doet $425. Ter vergelijking: een 300 MHz 603 kan je kopen voor $88. Dat geeft te denken. Iedereen InternetZittend in de trein en uitkijkend op reclameborden viel mijn oog op de tekst 'www.mevrjansen.nl'. Er werd reclame gemaakt voor Internet voor iedereen, ook u en uw familie. Thuis gekomen ligt er op mijn deurmat een enveloppe van mijn kabelboer de firma Casema. 'Internet via Casema' stond erop. Ik blij want voor zover ik weet zou Internet via de kabel in mijn stad nog vele jaren wachten zijn. Maar te gauw blij: het ging over Internet via de telefoonlijn. En zoals altijd ging ik weer over mijn nek van de reclamepraat. Waarom zou ik voor f 15,- per maand (en maar 2 Mb opslag) bij Casema klant worden? Het antwoord is verbluffend: 'Introductie van Internet via de kabel is echter een tijdrovend proces. Het duurt jaren voor alle Casema-abonnees via de kabel kunnen internetten. Om tegemoet te komen aan de grote vraag van haar klanten naar een betrouwbare Internet-dienstverlening, biedt Casema daarom ook Internet via de telefoonlijn.' Laat u niet in de luren leggen: 'tijdrovend proces' is gewoon; 'we hebben geen geld genoeg om snel te investeren'. Bij 'het duurt enkele jaren' moet u niet denken aan zwaar overwerkte schaars te verkrijgen vakkundige monteurs die met soldeerbout en tangetjes bezig zijn draadjes te verbinden, nee het is gewoon 'geen geld om apparatuur te laten installeren'. En als hekkensluiter die 'betrouwbare Internet-dienstverlening'. Mijn vrienden in Delft (wel Internet via de kabel van Casema) hebben Casema Internet en betrouwbaarheid nog nooit positief met elkaar in verband gebracht. Desktop raarZo af en toe krijgt iemand een Atari-computer van zijn oom of zo iets. Dan gaat ermee gespeeld worden wat soms tot moeilijkheden leidt. Maar gelukkig hebben ze vaak een oud exemplaar van ons tijdschrift bij de computer gekregen, dus het secretariaat van de Stichting ST wordt gebeld. Zo kwam iemand met de vraag: 'ik heb wat zitten doen een paar dagen geleden, nu zet ik hem aan en op het scherm zijn de plaatjes met 'Floppy A en B' verdwenen. Heb ik de floppydrive soms kapot gemaakt?' Het geruststellende antwoord was 'nee'. Na verwijdering van zijn 'desktop.inf file' van de disk was het systeem wat dat betreft weer in orde. UpdatenZo af en toe kan het updaten naar een nieuwe versie een hele klus zijn. Vooral als de software een groot aantal files met zich brengt waarin de gebruiker allerlei instellingen moet bewaren. Neem b.v. het bekende STinG programma dat door veel mensen gebruikt wordt om een internetverbinding op te zetten met hun provider. Ga je die updaten naar versie 1.20 lees dan eerst de update.txt files. Daar staat in welke oude delen je echt weg moet gooien (vergeet CPX-en b.v. niet!) en welke configuratiefiles je kan behouden. Dat zijn: default.cfg, cache.dns, route.tab en sting.prt. Die laatste wordt gebruikt door stngport.cpx. Daar is een vervanging voor maar je moet wel eventjes de port-settings van deze cpx controleren. Vergeet niet om in sting.cpx de delay op 10 of 20 ms te zetten. Er zijn ook wat nieuwe zaken in de dialer bij gekomen. Loop die eventjes na. Kijk na of je ook soms port-drivers zoals midi.stx in gebruik hebt. Haal de oude versies weg. Heb je na dit alles nog problemen: lees de handleiding dan nog maar eens. SCSIWij hebben aan de TT en de Falcon een gewone SCSI-poort zitten. Aan de Falcon zit dan wel een typische SCSI-2 norm stekker maar, een ingewijde onthulde me, daarmee is de Falcon SCSI nog geen echte SCSI-2! Ook bekende adaptors die van de Atari DMA-poort een SCSI maken zodat je normale harddisks, scanners enz. kan aansluiten leveren gewone SCSI af. Inmiddels kom je kreten tegen als Ultra-SCSI, Differential SCSI, Wide SCSI enz. Harddisks worden tegenwoordig niet alleen groter kwa opslag, ook kwa snelheid is er een grote verbetering. De laatste 10 jaar zijn harddisks elk jaar 37 procent sneller geworden. Zodoende moet de SCSI-bus dat kunnen blijven uitbuiten. We kregen een plaatje binnen waarin kort en bondig de toekomst van SCSI wordt getoond. Nog even een slotopmerking: sluit je een ouderwetse SCSI-drive aan op een nieuwerwetse supermoderne SCSI-bus dan heb je afgezien van de juiste stekkers en kabels, termineerders enz. geen probleem. De SCSI-bus is zo slim om zich aan te passen aan een drive die 'langzaam' is zonder dat daarvoor de snelheid van I/O voor de werkelijk snelle drives er onder te lijden heeft. Calamus cursusIn het Duitse blad ST Computer is deel 2 van de vijfdelige Calamus SL 99 cursus voor gevorderden verschenen. Er wordt gesproken over het euro-symbool dat voorlopig bij default op plaats 238 is gezet en bereikbaar is onder de cntrl-alt-e toets. De rest van het verhaal gaat over het handhaven van de fonts met Font-browser, Font-venster enz. MidiHeb je een Yamaha TX81Z dan bestaat er het programma TX81Z-ED.prg (op disk E 12 in de PD) Maar er is meer. Martin Tarenskeen heeft op zijn homepage een download staan van YSEDT2_6.zip. Dit is een editor voor de TX81Z die b.v ook de mogelijkheid geeft om voicebanks te laden vanaf een dump. Meer info bij de maker TAR uitpakkenOp FTP-servers, b.v. voor MiNT, kom je nogal eens .tar files tegen. Die zijn uit te pakken met Dtar.ttp zoals bericht in ST 78. Dtar maakt zonodig folders aan en zet alle files daarin op hun plaats. Dat kan ook verkeerd uitpakken. Dtar converteert nl. ook de Returns. Elke ASCII 10 die bij Unix als einde-regel geldt, wordt veranderd in ASCII 13+10 zoals gebruikelijk bij DOS en TOS. Dat is nuttig bij tekst files. Helaas, Dtar doet 't ook in binaire files, dus de zo uitgepakte programma's doen 't niet. Deze conversie is omkeerbaar, maar met de gebruikelijke find-and-replace functie in editors lukt dat niet. Die vinden geen Returns. Met Replace.prg op PD disk A 875 lukt 't wel (singletasking) om de programma's weer tot leven te wekken. MILANNa de introductie vorig jaar en de snelle opeenvolging van updates is het wat stil geworden rond de Milan. Maar 10 juli verscheen er weer een nieuwe TOS, aangepast voor MagiC Milan. Dit nieuwe besturingssysteem zou toen leverbaar zijn, maar eind juli hadden wij het hier nog niet. Er waren wel berichten over een forse reorganisatie. Ali Goukassian, de drijvende kracht achter de Milan, zoekt het hogerop. Volgens een interview op MagiC Online zal de nieuwe Milan met een 68060 processor geproduceerd en gedistribueerd worden in samenwerking met Motorola, de chip gigant, en AXRO, een grote leverancier van kantoorartikelen. Dat betekent dat de Milan het stadium van huisvlijt en kleine series (50 per maand) ontgroeit en door kapitaalkrachtige firma's ondersteund wordt. Distributie en publiciteit krijgen de nodige schaalvergroting. MABN is weer Milan-dealer in de nieuwe organisatie. De prijs blijft laag vergeleken met Centurbo, Hades en Phenix. De Milan is meer 'Atari' dan emulatoren gebaseerd op Windows of Mac OS. Over de naam Atari wordt nog steeds onderhandeld met HASBRO. STinG voorbeeldDe setup is: een TT en een Falcon met het modem aan de TT op zijn Modem1 poort en de verbinding TT <-> Falcon via hun Modem2 poorts. Het IP adres van de TT is 192.168.128.1 en de Falcon heeft 192.168.128.2. Een aantekening hierbij: de 192.168.128.xxx zijn gereserveerde IP's voor interne netwerken, dus is er geen probleem bij het online gaan naar de provider. Zet in route.tab van TT : 192.168.128.2 255.255.255.255 Modem2 0.0.0.0 0.0.0.0 0.0.0.0 Modem2 0.0.0.0 Let op de juiste spelling van de namen van de poorten: precies en letterlijk zoals je ze ook vermeld ziet in de cpx van StinG. De eerste regel verwijst naar de Falcon en dat die altijd bereikbaar is. De tweede geeft de default gateway. Als je via de dialler (telefoonlijnmodem) met het wereldwijde internet verbonden raakt dan zullen alle IP-packets die niet gericht zijn aan 192.168.128.2 het internet op gestuurd worden. De dialer moet dit wel kunnen en dus moet je e.e.a. goed zetten in de Dialer configuratie. Voor de daar vermelde 'ad default route' moet je invullen 0.0.0.0 0.0.0.0 Modem2 0.0.0.0 Je geeft hier op de 'Default Gateway' en alle packets gaan via Modem2. Zoek de bij StinG behorende poort CPX op. Die zorgt voor de setup van de poorten op elke machine in ons geval TT Modem 2 en Falcon Modem2. Geeft op beide machines het juiste IP-adres op. Laat ze ook beide (van beide kanten dus) hetzelfde protocol gebruiken: (SLIP/PPP). Vergeet de 'active' optie niet aan te zetten! Zet voor de handigheid de 'Reload routing table' zodat de route.tab file wordt gelezen na klikken op OK. Als alles snor zit dan kan je vanaf de Falcon ook het Internet op gaan. Denk eraan dat je natuurlijk de parameters van de seriële poort zoals baudrate en start/stop bits goed aan beide kanten instelt. Een setup met gebruik van Midi-poorten is ook mogelijk. Heeft iemand het werkend? Nog een tip voor het maken van IP-adressen: geen dingen zoals 1.2.3.4 als adres. Gebruik echt de 192.168.x.y die zijn ervoor gereserveerd. Pas ook op met zaken als 192,168,111.0 want nullen en 255 hebben een speciale betekenis. Vergeet verder niet: de seriële poorten verbetering 'HS-Modem' is voor STinG echt nodig! Copyright © Rein Bakhuizen van den Brink Last updated on 1 september 1999 |
|
|
